Μέθοδοι καθορισμού της έντασης της προπόνησης : Φυσιολογικά και Πρακτικά Ζητήματα

Από: Triathlonworld Κατηγορία: Αθλητική Επιστήμη, Γενική προπονητική, Εργοφυσιολογία, Τρίαθλο

Μέθοδοι καθορισμού της έντασης της προπόνησης : Φυσιολογικά και Πρακτικά Ζητήματα

Συντάκτης : Γιάννης Ψαρέλης, BSc, MSc, MBA, PhDc  (προπονητής Τριάθλου)  -Web- Site : www.triathlonworld.gr – Email : smartsportcoach@hotmail.com & info@triathlonlab.gr -Κινητό : +30 693 71 70 260

Ο καθορισμός της έντασης με βάση κάποιο ποσοστό μία φυσιολογικής παραμέτρου είναι κάτι το οποίο απασχολεί την επιστημοονική και την προπονητική κοινότητα. Στόχος να καθορισθεί η ένταση που θα επιφέρει τα κατάλληλα προπονητικά αποτελέσματα.

Εάν καθορίσουμε την προπόνηση με τις κλασσικές παραμέτρους δηλαδή ως ποσοστό του %VO2max ή %HR κινδυνεύουμε να δώσουμε διαφορετικό προπονητικό ερέθισμα και να έχουμε διαφορετική μυική ανταπόκριση.

Π.χ. Οι Meyer et al. αναφέρουν ότι φορτίο που αντιστοιχεί στο 75%VO2max αντιστοιχεί σε ποσοστό που ποικίλει από το 86 έως το 118% του Αναερόβιου Κατωφλιού και σε συγκεντρώσεις γαλακτικού στο αίμα από 1,4 έως 4,6mmol/l.  Παρότι οι έντονες διακυμάνσεις στο γαλακτικό αναμένονται σε ετερογενή γκρουπ αυτό παρατηρείται και σε ομογενή γκρουπ.

Ομως τα ίδια προβλήματα υπάρχουν και όταν χρησιμοποιούμε παραμέτρους όπως το %VO2maxR & &HRR

Π.χ.Οι Scharhag- Rosenberger et al. ανέφεραν ότι σε ένταση που αντιστοιχεί στο 71+/- 1% της %VO2maxR κάποιοι συμμετέχοντες στην έρευνα ήταν πάνω από το αναερόβιο κατώφλι και κάποιοι άλλοι κάτω από αυτό. Γίνεται φανερό ότι αυτό δημιουργεί διαφορετικές φυσιολογικές ανταποκρίσεις καθώς εάν ο αθλητής ξεπεράσει το αναερόβιο κατώφλι ενώ εμείς στοχεύαμε να δώσουμε ένα σταθερό ερέθισμα τότε θα έχουμε αύξηση στον αερισμό του αθλούμενου καθώς σταδιακή αύξηση της οξύτητας του μυικού περιβάλλοντος και του αίματος καθώς και την συσσώρευση μεταβολιτών που εντείνουν τον μυικό κάματο και μειώνουν την δυνατότητα συνέχισης παραγωγής μυικού έργου.

Oι  Mann, Lamberts, & Lambert (2013) διευκρινίζουν ότι δεν είναι ξεκάθαρο κατά πόσο η άσκηση κάτω και πάνω ένα κατώφλι είναι πιο σημαντική για να επιφέρει πιο σημαντικά προπονητικά αποτελέσματα από ότι κάποια άλλη αύξηση στην ένταση άσκησης.

Πρακτικά προβλήματα

O προσδιορισμός της έντασης βάση το ποσοστό της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου προυποθέτει ότι έχει γίνει σωστός προσδιορισμός αυτή κάτι που δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο και πολλές φορές ακόμα και εάν τα κριτήρια για μέγιστη προσπάθεια πληρούνται (το αναπνευστικό πηλίκο να είναι πάνω από 1,1, η συγκέντρωση γαλακτικού να είναι πάνω από 8mmol/l, να έχουμε πλατό στη VO2) μπορεί να μην έχουμε αξιόπιστες τιμές.

Το ίδιο πρόβλημα υπάρχει και όταν χρειάζεται να μετρήσουμε την μέγιστη καρδιακή συχνότητα όπου μπορεί να μην λάβουμε αξιόπιστες τιμές.

Προποπνητικές προσαρμογές ως συνάρτηση του γονότυπου

Το πόσο προπονήσιμος δηλαδή πως θα ανταποκριθεί στην προπόνηση δεν εξαρτάται μόνο από το φυσιολογικό στρες της προπόνησης αλλά και τον γονότυπο.

Σε μία μελέτη με τίτλο “Heritage Family” φάνηκε 2,5 μεγαλύτερη διακύμανση μεταξύ των οικογενειών από ότι μέσα στις ίδιες τις οικογένειες και αυτό ύστερα από προπόνηση 20 εβδομάδων.

Συμπεράσματα

Γνωρίζουμε ότι καμία μέθοδος προσδιορισμού της έντασης άσκησης δεν είναι χωρίς περιορισμούς. Ολες οι μέθοδοι έχουν περιορισμούς και έτσι για να αποφασίσουμε για την επιλογή της βέλτιστης φυσιολογικής παραμέτρου πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας την ένταση της προπόνησης, τα χαρακτηριστικά των αθλουμένων, τον διαθέσιμο εργαστηριακό εξοπλισμό κ.λπ.

Για χαμηλή  ένταση (π.χ.<60%VO2max) είναι λογικό να χρησιμοποιήσουμε παραμέτρους όπως το %VO2max, %HRmax, %VO2R, %HRR σε σχέση με τον καθορισμό της έντασης με βάση τα κατώφλια.

Για μέτρια ένταση είναι καλύτερα να σχεδιάσουμε την προπόνηση με βάση τις εξής παραμέτρους %VO2R, %HRR σε σχέση με τα VO2max, %Hrmax ώστε να τοποθετήσουμε όλους τους αθλούμενους στο ίδιο επίπεδο πάνω από την κατάσταση ξεκούρασης.

Σε υψηλές εντάσεις το να λαμβάνουμε υπόψιν μας τα ανερόβια κατώφλια γίνεται αρκετά σημαντικό.

About triathlonworld

Ο κ. Γιάννης Ψαρέλης είναι από τα ιστορικά στελέχη του Τριάθλου στη χώρα μας έχοντας παρακολουθήσει και συμμετέχει έντονά στη διοικητική ανάπτυξη του αθλήματος. Χρόνια μέλος των εθνικών ομάδων ,εκπρόσωπος των αθλητών στην τεχνική επιτροπή του αθλήματος, υπεύθυνος χάραξης των διαδρομών αγώνων της Ομοσπονδίας μεταξύ των οποίων και της Ολυμπιακής διαδρομής του 2004 στη Βουλιαγμένη,έχει διατελέσει γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Τριάθλου και εκπρόσωπος αυτής στην Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή. Έχει πληθώρα προπονητικών πιστοποιήσεων στα αθλήματα αντοχής από εθνικές ομοσπονδίες και συνδέσμους προπονητών. Έχει παρακολουθήσει πλήθος εκπαιδευτικών σεμιναρίων της Διεθνούς Ομοσπονδίας Τριάθλου τόσο για Διοργανωτές Αγώνων όσο και κριτές. Επίσης έχει παρακολουθήσει πολυήμερα σεμινάρια για διοργανωτές αγώνων στη Λοζάνη κάτω από την εποπτεία της ΔΟΕ. Έχει σπουδάσει Χημεία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει τους εξής πανεπιστημιακούς μεταπτυχιακούς τίτλους : Αθλητική Διοίκηση (Παν.Lyon1-Masters in Sport Organisations Management – πρόγραμμα αναγνωρισμένο από την Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή), Αθλητική Διοίκηση (Παν. Leicester), Διοίκηση Επιχειρήσεων (Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών- Executive MBA), Μάρκετινγκ & Επικοινωνία (Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών -MSc in Marketing and communication with New Technologies). Προπονητής Τριάθλου Προπονητής Τριάθλου Ο κ.Γιάννης Ψαρέλης έχει διατελέσει Διοικητικός Υπεύθυνος καθώς και Υπεύθυνος Στρατηγικής & Ανάπτυξης στο Sports Excellence (πρόγραμμα που πραγματοποιείται υπό την επιστημονική επίβλεψη της Α’ Ορθοπαιδικής Κλινικής του ΕΚΠΑ, όντας εγκεκριμένο κέντρο από τον Διεθνή Σύνδεσμο Κέντρων Υψηλού Αθλητισμού) έχοντας την επιστημονική επίβλεψη μέχρι και 1800 επίλεκτων αθλητών και αθλητριών προεθνικών και εθνικών ομάδων έως 18 ετών καθώς και των μελών της Προ-Ολυμπαικής προετοιμασίας για τους ΟΑ του Τόκυο (με μνημόνιο συνεργασίας με την ΕΟΕ). Σε επίπεδο ακαδημαϊκό/ ερευνητικό με σημείο αναφοράς μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές ασχολείται κυρίως με την επίδραση των προϊόντων νεοπρενίου/ wetsuit στην κολύμβηση τριαθλητών καθώς και με την μεγιστοποίηση της απόδοσης των αθλητών στο mixed relay του Τριάθλου. Από το 1990 συμμετέχει ως εισηγητής σε πλήθος εκπαιδευτικά προγράμματα επιμόρφωσης προπονητών, καθηγητών Φυσικής Αγωγής, γονέων αλλά και αθλητών είτε αναπτύσσοντας τεχνικά θέματα που αφορούν το Τρίαθλο είτε θέματα που αφορούν την ηθική στον αθλητισμό και το αντι-ντόπινγκ. Αρθογραφεί σε πλήθος αθλητικών ιστοσελίδων και περιοδικών σε θέματα που αφορούν την προπονητική, τους κανονισμούς του Τριάθλου ή θέματα ηθικής/ κοινωνιολογίας του αθλητισμού. Ο ίδιος σε συνεργασία με αθλητικούς φορείς (Ομοσπονδίας, Σωματείων και Αθλητικών Οργανισμών των Δήμων) από το 1990 έως σήμερα έχει σχεδιάσει και διοργανώσει έχοντας την επίβλεψη πάνω από 50 αγώνων σε όλη την Ελλάδα (Αθήνα, Χανιά, Ρέθυμνο, Τρίπολη, Θεσσαλονίκη, Σέρρες, Πιερία κ.λπ.)
View all posts by triathlonworld →