Τις περισσότερες φορές η αφορμή για να γράψουμε ένα άρθρο είναι ένα εμαιλ ή ένα τηλεφώνημα ενός αναγνώστη της ιστοσελίδας μας.
Ενα πολύ ενδιφέρον ερώτημα που λάβαμε την τελευταία εβδομάδα είναι σχετικά με το σωματικό βάρος και πως αυτό επηρρεάζει την επίδοση κάποιου στο τρίαθλο. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που δεχόμαστε ένα σχετικό ερώτημα.
Το σωματικό βάρος ενός αθλητή εξαρτάται μεταξύ άλλων από τους παρακάτω παράγοντες :
- Υψος, κάτι στο οποίο δεν μπορούμε να επέμβουμε.
- Ποσοστό λίπους
- Μυική μάζα
Δυστυχώς η βιβλιογραφία δεν είναι ιδιαίτερα πλούσια σε αυτό το ενδιαφέρον ζήτημα.
Υψος
Στο Τρίαθλο έχουν διακριθεί ιδιαίτερα υψηλοί αθλητές και ιδιαίτερα κοντοί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ψηλού αθλητή ήταν ο 5 φορές παγκόσμιος πρωταθλητής Simon Lessing και ιδιαίτερα κοντοί όπως ο Greg Welch.
Συνεπώς δεν μπορούμε να πούμε εάν το τρίαθλο ευννοεί συγκεκριμένου ύψους αθλητές. Ο καθένας έχει τα πλεονεκτήματα του και πάνω σε αυτά πρέπει να «χτίσει» ο προπονητής.
Θεωρητικά ο ψηλός αθλητής έχει πλεονέκτημα στην κολύμβηση (πιο υδροδυναμική μορφή) και στην ατομική χρονομέτρηση της ποδηλασίας λόγω μεγαλύτερων μοχλών και σίγουρα μεγαλύτερης δυνατότητας για παραγωγή απόλυτης ισχύος. Ο κοντός αθλητής είναι λιγότερο εκτεθειμένος στους τραυματισμούς στο τρέξιμο και είναι πιο αποτελεσματικός στις ανηφόρες τόσο στην ποδηλασία όσο και το τρέξιμο.
Από προσωπική μας εμπειρία μπορούμε να πούμε ότι οι ψηλοί αθλητές θα δυσκολευτούν σε αγώνες μεγάλης απόστασης σε σχέση με τους πιο κοντούς αναφορικά με το δρομικό κομμάτι. Ακόμα και με χαμηλό σωματικό λίπος και όχι περιττή μυική μάζα θα έχουν περισσότερο βάρος να μεταφέρουν στο τρέξιμο και οι «αντίρροπες δυνάμεις» της ασφάλτου θα είναι σημαντικά μεγαλύτερες.
Σωματικό λίπος
Είναι πλέον αυτοννόητο ότι το λίπος είναι κάτι που πρέπει να ελαττωθεί για να βελτιώσουμε την επίδοσή μας σε οποιοδήποτε ολυμπιακό άθλημα αντοχής. Οποιαδήποτε παλιότερη σκέψη, όπως ότι βοηθάει προσφέροντας άνωση στην κολύμβηση έχει καταρριφθεί. Φυσικά εάν κάποιος θέλει να περάσει το στενό της Μάγχης ή θέλει να κολυμπήσει σε κρύα νερά το λίπος θα τον βοηθήσει, όμως αυτό μέχρι εκεί.
Ποιο είναι το βέλτιστο ποσοστό λίπους ; Αυτό είναι κάτι που εξαρτάται από το άθλημα αλλά και από τον κάθε αθλητή ξεχωριστά. Μπορεί ένας τριαθλητής να λειτουργεί εξαιρετικά στο 5% και για άλλον αυτό το ποσοστό να δημιουργεί προβλήματα.
Μερικές φορές το πολύ χαμηλό σωμτικό λίπος μπορεί να ανεβάσει την μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου (ml/kg/min) όμως δεν είναι η βέλτιστη τιμή απόδοσης του σώματός μας οργανικά (π.χ. ορμονικά).
Δεν είναι εύκολο για όλους τους αθλητές να διατηρούν το βέλτιστο σωματικό λίπος όλο τον χρόνο. Είναι γνωστές οι περιπτώσεις όπως ο Γερμανός Ulrich που κάθε χειμώνα αύξανε σημαντικά το σωματικό του βάρος και ύστερα έκανε μεγάλη προσπάθεια να προσαρμοστεί στις αγωνιστικές ανάγκες.
Μυική μάζα
Στα αθλήματα αντοχής θέλουμε να έχουμε καλύτερη VO2 max δηλαδή δυνατότητα απορρόφησης από περισσότερα ml οξυγόνου ανά κιλό βάρους το λεπτό. Μεγαλύτερη μυική μάζα σημαίνει συνήθως περιττή σπατάλη οξυγόνου.
Η προπονητική προσέγγιση
Ακόμα και εάν είχαμε δύο αθλητές με το ίδιο αθλητικό παρελθόν, με ίδιο ποσοστό λίπους και μυικής μάζας αλλά με διαφορετικό ύψος θα έπρεπε να τους προσεγγίσουμε διαφορετικά προπονητικά.
Εάν ο αθλητής προέρχεται από άλλο άθλημα, τότε θα πρέπει να σχεδιάσουμε προσεχτικά ανάλογα με το άθλημα από το οποίο προέρχεται την μετάβασή του στο τρίαθλο.
Επίλογος
Η ενασχόληση με κάποιο άθλημα μας οδηγεί σταδιακά στο να διαμορφώσουμε ένα τύπο σώματος, ιδίως εάν ασχοληθούμε σοβαρά με αυτό το άθλημα. Το τρίαθλο είναι ιδανικό άθλημα για μείωση του σωματικού μας λίπους και η περιττή μυική μάζα σιγά σιγά θα φύγει. Ετσι μετά χρόνια προπόνησης το σώμα μας θα δείχνει όλο και πιο τριαθλητικό.
Κείμενο : Γιάννης Ψαρέλης -Χημικός – MSc- MBA- Προπονητική ομάδα Smart Sport/ Athens Triathlon Team & Συντακτική ομάδαTriathlonworld.gr & Triathlon.gr (Email :info@athensjournal.gr).
