Κείμενο : Γιάννης Ψαρέλης (Συντακτική Ομάδα Triathlon.gr & Triathlonworld.gr) . Αφορμή για το άρθρο είναι οι συνομιλίες που είχα τους τελευταίους μήνες με αρκετούς τριαθλητές. Το άρθρο έρχεται και ως συνέχεια του άρθρου που υπάρχει στο πέμπτο τεύχος του ηλεκτρονικού περιοδικού Triathlon World σχετικά με την αλλαγή νοοτροπίας ως βασική προυπόθεση για την βελτίωση.
Οι πιο δύσκολοι αθλητές για έναν προπονητή είναι αυτοί που είναι γενικότερα δύσκολα προσαρμόσιμοι σε οποιαδήποτε αλλαγή. Είναι αυτοί οι άνθρωποι που και στην εργασία τους και στην κοινωνική τους ζωή δεν είναι ανοιχτοί σε οποιαδήποτε αλλαγή. Εχουν μάθει ορισμένα πράγματα και δυστυχώς αρνούνται οποιαδήποτε παρέκκλιση. Αυτοί ως αθλητές έχουν πέσει συνήθως σε μία μαύρη τρύπα όπου μήνα μετά τον μήνα και χρόνο μετά τον χρόνο επαναλαμβάνουν τις ίδιες προπονητικές του συνήθειες.
Εχω προσπαθήσει να κάνω συζήτηση και να τους πείσω για ορισμένα πράγματα αλλά μάταια. Αλλες φορές είναι αμυντικοί, άλλες φορές υπερόπτες και άλλες φορές ειρωνικοί….Γιατί άραγε αρνούμαστε να αλλάξουμε τις προπονητικές μας συνήθειες ενώ ταυτόχρονα βλέπουμε ότι είμαστε στάσιμοι αθλητικά; Μήπως επειδή το νέο/ καινούργιο μας προκαλεί άγχος και φόβο ενώ το γνώριμο μας προσφέρει ένα αίσθημα ασφάλειας;
Τα κυριώτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι περισσότεροι έλληνες τριαθλητές είναι τα εξής :
- Δεν έχουν την αθλητική υποδομή στα τρία αθλήματα και δεν έχουν μάθει να προπονούνται όπως ένας κολυμβητής, ποδηλάτης, δρομέας. Δεν ξέρουν να κάνουν σωστά interval προπόνηση, να κάνουν ασκήσεις τεχνικής, να πιέσουν αρκετά στην προπόνηση κ.λπ. Δεν έχουν μάθει τι σημαίνει προπονούμαι με ένα γκρουπ/ ομάδα/ σύλλογο με την επίβλεψη ενός προπονητή.
- Εχουν παγιδευτεί στο σύνδρομο της παρέας. Δηλαδή βγαίνω με τους φίλους μου για να κάνω προπόνηση. Με τους φίλους μας βγαίνουμε για καφέ και όχι για προπόνηση. Στην προπόνηση πάμε να κάνουμε αυτό που θα μας πει ο προπονητής μας και να αθληθούμε μα αθλητές που θα μας βοηθήσουν να βελτιωθούμε.
- Δεν έχουν καθημερινή επίβλεψη στην προπόνηση. Δυστυχώς έχουν μάθει να παίρνουν μία φωτοτυπία προπονητικού προγράμμματος και να νομίζουν ότι ακολουθούν ένα πρόγραμμα. Αυτό που κάνουν φυσικά δεν έχει ποτέ σχέση με αυτό που είχε στο μυαλό του ο συντάκτης του προγράμματος. Σε πολλές περιπτώσεις – ή και στις περισσότερες θα λέγαμε – δεν θα άντεχαν να έχουν την επίβλεψη ενός προπονητή. Γιατί ; Γιατί ενώ έχουν αποφασίσει να έχουν την εικόνα ενός πολύ δυνατού/σκληρού στο μυαλό ανθρώπου – βλ.την εικόνα του Ironman- όταν τους επιβλέπει ένας προπονητής τακτικά αυτός ξεδιπλώνει/ αποκαλύπτει τις φοβίες/ ανασφάλειες/αδυναμίες τους και φυσικά αυτοί δεν νοιώθουν καθόλου άνετα με αυτό.
- 4. Το μυαλό τους λειτουργεί με κοντεράκι χιλιομέτρων
- Συγχέουν την σχέση απόδοσης/ χρόνου προπόνησης με τα χιλιόμετρα που διανύουν. Δηλαδή έχω δύο ώρες διαθέσιμες την Κυριακή το πρωί, θα πάω για δύο ώρες ποδήλατο όπου θα κάνω 60 χιλιόμετρα. Η έχω μία ώρα το βράδυ θα πάω για μία ώρα τρέξιμο ξεκινώντας από το σπίτι, είναι χάσιμο χρόνου να πάω στο κολυμβητήριο ή να πάω στο γήπεδο στίβου και να κάνω κομμάτια.
- Είναι συνεχώς κουρασμένοι από διάφορες υποχρεώσεις και προπόνηση και έτσι το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να βγάλουν απλά την προπόνηση. Δυστυχώς αυτό που δεν γίνεται αντιληπτό είναι ότι με εξαίρεση τους πρώτους μήνες αυτός ο ηρωισμός δεν θα τους βελτιώνει απλά θα τους συντηρεί.
- Εχουν δημιουργήσει μία εικόνα λατρείας για την μεγάλη απόσταση και απαξιώνουν οποιαδήποτε άλλη απόσταση και κατά συνέπεια οποιαδήποτε άλλη προσέγγιση από αυτή των πολλών χιλιομέτρων.
- Δεν προσέχουν καθόλου την διατροφή τους θεωρώντας ότι αφού προπονούμαι τόσο πολύ μπορώ να τρώω ότι θέλω. Δυστυχώς προπονούνται για να τρώνε και όχι όπως θα έπρεπε να τρώνε για να προπονούνται.
- Είναι αρνητικοί σε όποιον τους λέει αλήθειες και προτιμούν όποιους τους χαιδεύουν τα αυτιά τους.
- ….
Η λίστα είναι ατελείωτη. Το θέμα είναι εάν θέλουμε να βελτιωθούμε πρέπει νοητικά και σωματικά να ξεβολευτούμε, να κάνουμε νέα πράγματα, να ζοριστούμε σωσματικά και νοητικά, να δαπανήσουμε περισσότερη ενέργεια κ.λπ. Ομως για να γίνει αυτό πρέπει να σκεφτούμε γιατί είμαστε βολεμένοι σε αυτό που κάνουμε για μήνες και χρόνια.
Στον αντίποδα υπάρχουν ορισμένοι αθλητές που είναι ακριβώς το αντίθετο και ευτυχώς φαίνεται ότι σε αυτό τον τύπο προσωπικότητας είναι οι αθλητές που προπονώ. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά τους :
- Είναι άνθρωποι που ακούνε πολύ προσεκτικά αυτό που θέλεις να τους πεις.
- Είναι άνθρωποι που έχουν πολύ ξεκάθαρους στόχους. π.χ. θέλω να γίνω ο καλύτερος στην Ελλάδα στο Τρίαθλο. Θέλω να τρέχω κάτω από 35 λεπτά τα δέκα χιλιόμετρα. Θέλω να είμαι πρώτος στην κατηγορία μου. Θέλω να κάνω στο σπριντ κάτω από 63 λεπτά κ.λπ.
- Είναι άνθρωποι που καθοδηγούνται από τους στόχους τους.
- Είναι άνθρωποι πολύ αυστηροί, ειλικρινείς και θα λέγαμε μερικές φορές σκληροί με τον εαυτό τους.
- Δεν έχουν προκαταλήψεις και εμπιστεύονται μόνο αυτό που οι ίδιοι βλέπουν και ακούν.
- Εχουν συνήθως υψηλούς στόχους
- Δεν τους αρέσει να είναι στάσιμοι.
- Είναι υπομονετικοί και είναι κυρίως πολύ επίμονοι.
Τελικά εάν κάποιος θα κάνει προπόνηση για να βελτιωθεί ή θα κάνει προπόνηση συντήρησης εξαρτάται κυρίως από το πόσο πραγματικά θέλει να πετύχει τον αθλητικό του στόχο και τί θα θυσιάσει για την επιτευξη αυτού. Θα ξεβολευτεί και θα κοπιάσει για να χορέψει τον δύσκολο χορό της αλλαγής ή θα προτιμήσει να παραμείνει στα ίδια …« 4 ασπράδια το πρωί, δύο κουταλιές ελαιόλαδο το μεσημέρι και ένα κιλό μπρόκολο το βράδυ»