Αθλητική διατροφή : Sport/ Energy gels…με πολύ απλά λόγια.

Energy Gels

Αυτές τις μέρες, τελευταία εβδομάδα πριν τον μαραθώνιο δρόμο της Αθήνας, έχουν δημοσιευθεί δεκάδες άρθρα με συμβουλές για τους υποψήφιους μαραθονοδρόμους. Σήμερα το πρωί άκουσα ραδιοφωνικό παραγωγό – θεωρητικά άσχετο με τον αθλητισμό- να δίνει συμβουλές για τους μαραθωνοδρόμους!

Ετσι όσον αφορά την διατροφή μας πριν και κατά την διάρκεια του αγώνα έχουμε ακούσει και διαβάσει πάρα πολλά, άλλα σωστά ….και άλλα λίγοτερα σωστά

Ειδικότερα με την λήψη υδατανθράκων και την αναπλήρωση υδατανθράκων οι συμβουλές που βλέπουμε είναι με αυτό τον τρόπο:

  • Κάθε Χ χιλιόμετρα να λάβετε …Ζ αριθιμό gel

 

Ομως τέτοιου είδους συμβουλές δημιουργούν πολλές παρερμηνείες. Ετσι αρκετοί αθλητές  εκτελούν αυτές τις οδηγίες τυφλά και λαμβάνουν ανεξέλεκτες  (μικρότερες ή μεγαλύτερες) ποσότητες διαφόρων υδατανθράκων.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Τί είναι το gel ;

To gel (γέλη είναι μία πρώτη απόπειρα μετάφρασης στα ελληνικά) είναι ένα ημίρευστο προιόν που μπορεί να έχει οποιαδήποτε σύνθεση.

Λέγοντας sport/ energy gels εννοούμε τα ημίρευστα προιόντα που αποτελούνται από υδατάνθρακες με στόχο να δίνουν ενέργεια στους αθλητές αντοχής.

Συνήθως δεν υπάρχουν μέσα σε αυτά πρωτείνες (ορισμένα έχουν συγκεκριμένα αμινοξέα), λίπη (ίσως περιέχουν αμελητέες ποσότητες) και ίνες.

 

Είναι όλα τα gel ίδια ;

Φυσικά και όχι. Κάθε εταιρεία προσπαθεί να έχει την βέλτιστη σύνθεση έχοντας ως σημείο αναφοράς τα παρακάτω δύο στοιχεία:

  • Να έχει χαμηλή ωσπμοτικότητα ώστε να μην καθυστερεί την απορρόφηση του νερού.
  • Να έχει τον βέλτιστο συνδυασμό μονοσακχαριτών, δισακχαριτών και πολυ σακχαριτών ώστε να έχουμε σταθερή παροχή γλυκόζης και καλά- σταθερά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.

Συνεπώς ένα gel μπορεί να έχει οτιδήποτε από υδατάνθρακες και σε οποιαδήποτε αναλογία και ποσότητα. Ποια εταιρεία έχει καταφέρει να παράγει προιόντα ανώτερης ποιότητας στα παραπάνω δύο χαρακτηριστικά είναι κάτι που πρέπει να μας απασχολεί στην επιλογή μας.

 

Ποια είναι τελευταία τάση στην σύσταση των gel;

Οπως και στα ενεργειακά διαλύματα -που θεωρητικά είναι ισοτονικά ενώ τα περισσότερα είναι υπερτονικά- έχει γίνει καταννοητό ότι πολύ δύσκολα μπορούν να δημιουργήσουν συνθήκες χαμηλής ωσμοτικότητας παραμόνο εάν έχει το προιόν ως κυρίως συστατικό ένα πολυμερές γλυκόζης, που στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι η μαλτοδεξτρίνη.

Με απλά λόγια εάν έχουμε ένα gel με κύρια συστατικά μονοσακχαρίτες και πολυσακχαρίτες ίσως δημιουργήσει σημαντικό πρόβλημα στην απορρόφηση υγρών και αυτό είναι σημαντικό θέμα ιδίως όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία αέρα και αυξανεται ο ρυθμός αφυδάτωσης.

 

Εκτός από υδατάθρακες τί άλλο περιέχουν τα gel;

Μπορεί να περιέχουν :

  • Αλατα προσφέροντας τα κυρίως νάτριο και κάλιο
  • Καφείνη. Υπάρχουν gel με και άλλα χωρίς καφείνη
  • Βιταμίνες, κυρίως βιταμίνη C.
  • Αμινοξέα όπως Λευκίνη, Ισολευκίνη…
  • ….

 

 

 

Πλεονεκτήματα από τα «Ισοτονικά ποτά»

  • Στους αγώνες ο αθλητής μπορεί να πάρει ισοτονικό διάλυμα μόνο σε καθορισμένους σταθμούς ενώ gel οποιαδήποτε στιγμή το χρειαστεί. Ο αθλητής τα έχει πάνω του στην ποδηλασία και το τρέξιμο –ακόμα και μερικοί αθλητές κολύμβησης τα έχουν μαζί τους.
  • Στους περισσότερους αγώνες ο διοργανωτής έχει συγκεκριμένη μάρκα «ισοτονικού» διαλύματος, που πολλές φορές δεν είναι ισοτονικό αλλά υπερτονικό.
  • Μπορεί να λάβει την συγκεκριμένη εταιρεία και προιόν που έχει δοκιμάσει στις προπονήσεις του

Τί πρέπει να προσέξω

  • Να επιλέξω την εταιρεία και το προιόν που εξυπηρετεί την τακτική ενυδάτωσης και αναπλήρωσης ενεργειακών αποθεμάτων.
  • Να γνωρίζω την ποσότητα υδατανθράκων που έχει η κάθε συσκευασία και να κάνω υπολογισμούς για την δοσολογία. Υπάρχουν gel με 8-10 γραμμάρια υδατάνθρακα και άλλα με 60 γραμμάρια υδατάνθρακα. Ο προπονητής ή/και διαιτολόγος μου θα με βοηθήσουν σχετικά.
  • Να έχω δοκιμάσει στις προπονήσεις το συγκεκριμένο προιόν.
  • Να  αλλάζω το πλάνο ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, δίνοντας έμφαση στον πιο κρίσημο παράγοντα για τις συνθήκες και τις προσωπικές μου ιδιατερότητες καθώς και την μορφή του αγωνίσματος.

Συντάκτης : Γιάννης Ψαρέλης  – Συντακτική Ομάδα TriathlonWorld.gr & Triathlon.gr – Προπονητική ομάδα Smart Sport/ Athens Triathlon Team (Email :info@athensjournal.gr)

About triathlonworld

Ο κ. Γιάννης Ψαρέλης είναι από τα ιστορικά στελέχη του Τριάθλου στη χώρα μας έχοντας παρακολουθήσει και συμμετέχει έντονά στη διοικητική ανάπτυξη του αθλήματος. Χρόνια μέλος των εθνικών ομάδων ,εκπρόσωπος των αθλητών στην τεχνική επιτροπή του αθλήματος, υπεύθυνος χάραξης των διαδρομών αγώνων της Ομοσπονδίας μεταξύ των οποίων και της Ολυμπιακής διαδρομής του 2004 στη Βουλιαγμένη,έχει διατελέσει γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Τριάθλου και εκπρόσωπος αυτής στην Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή. Έχει πληθώρα προπονητικών πιστοποιήσεων στα αθλήματα αντοχής από εθνικές ομοσπονδίες και συνδέσμους προπονητών. Έχει παρακολουθήσει πλήθος εκπαιδευτικών σεμιναρίων της Διεθνούς Ομοσπονδίας Τριάθλου τόσο για Διοργανωτές Αγώνων όσο και κριτές. Επίσης έχει παρακολουθήσει πολυήμερα σεμινάρια για διοργανωτές αγώνων στη Λοζάνη κάτω από την εποπτεία της ΔΟΕ. Έχει σπουδάσει Χημεία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει τους εξής πανεπιστημιακούς μεταπτυχιακούς τίτλους : Αθλητική Διοίκηση (Παν.Lyon1-Masters in Sport Organisations Management – πρόγραμμα αναγνωρισμένο από την Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή), Αθλητική Διοίκηση (Παν. Leicester), Διοίκηση Επιχειρήσεων (Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών- Executive MBA), Μάρκετινγκ & Επικοινωνία (Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών -MSc in Marketing and communication with New Technologies). Προπονητής Τριάθλου Προπονητής Τριάθλου Ο κ.Γιάννης Ψαρέλης έχει διατελέσει Διοικητικός Υπεύθυνος καθώς και Υπεύθυνος Στρατηγικής & Ανάπτυξης στο Sports Excellence (πρόγραμμα που πραγματοποιείται υπό την επιστημονική επίβλεψη της Α’ Ορθοπαιδικής Κλινικής του ΕΚΠΑ, όντας εγκεκριμένο κέντρο από τον Διεθνή Σύνδεσμο Κέντρων Υψηλού Αθλητισμού) έχοντας την επιστημονική επίβλεψη μέχρι και 1800 επίλεκτων αθλητών και αθλητριών προεθνικών και εθνικών ομάδων έως 18 ετών καθώς και των μελών της Προ-Ολυμπαικής προετοιμασίας για τους ΟΑ του Τόκυο (με μνημόνιο συνεργασίας με την ΕΟΕ). Σε επίπεδο ακαδημαϊκό/ ερευνητικό με σημείο αναφοράς μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές ασχολείται κυρίως με την επίδραση των προϊόντων νεοπρενίου/ wetsuit στην κολύμβηση τριαθλητών καθώς και με την μεγιστοποίηση της απόδοσης των αθλητών στο mixed relay του Τριάθλου. Από το 1990 συμμετέχει ως εισηγητής σε πλήθος εκπαιδευτικά προγράμματα επιμόρφωσης προπονητών, καθηγητών Φυσικής Αγωγής, γονέων αλλά και αθλητών είτε αναπτύσσοντας τεχνικά θέματα που αφορούν το Τρίαθλο είτε θέματα που αφορούν την ηθική στον αθλητισμό και το αντι-ντόπινγκ. Αρθογραφεί σε πλήθος αθλητικών ιστοσελίδων και περιοδικών σε θέματα που αφορούν την προπονητική, τους κανονισμούς του Τριάθλου ή θέματα ηθικής/ κοινωνιολογίας του αθλητισμού. Ο ίδιος σε συνεργασία με αθλητικούς φορείς (Ομοσπονδίας, Σωματείων και Αθλητικών Οργανισμών των Δήμων) από το 1990 έως σήμερα έχει σχεδιάσει και διοργανώσει έχοντας την επίβλεψη πάνω από 50 αγώνων σε όλη την Ελλάδα (Αθήνα, Χανιά, Ρέθυμνο, Τρίπολη, Θεσσαλονίκη, Σέρρες, Πιερία κ.λπ.)