Σε περσινό άρθρο μας είχαμε ξεκινήσει μία συζήτηση γύρω από την συχνότητα περιστροφής των ποδιών στην ποδηλασία. Καθώς δεχόμαστε πολλά και συχνά ερωτήματα επανερχομάστε στο ζήτημα που απασχολεί ποδηλάτες και τριαθλητές. Αυτή την φορά σημείο αναφοράς θα είναι ο πίνακας με τις συχνότητες περιστροφής (rounds per minute) των αθλητών που κατάφεραν να σπάσουν το παγκόσμιο ρεκόρ της ώρας στην ποδηλασία. Δηλαδή μέσα σε μία ώρα οι αθλητές εντός ποδηλατοδρομίου προσπάθησαν να καλύψουν την μεγαλύτερη δυνατή απόσταση.
Βλέποντας κάποιος τον πίνακα εντυπωσιάζεται αρχικά από την μέση ταχύτητα -που πραγματικά φαντάζει εξωπραγματική- και στην συνέχεια από τα πολύ δύσκολα πατήματα που κατάφεραν να γυρίζουν πολύ γρήγορα οι κάτοχοι των παγκόσμιων ρεκόρ.
Ενα στοιχείο που δεν έχει αλλάξει είναι η συχνότητα περιστροφής των ποδιών, που με εξαίρεση τον Σκωτζέζο Graeme Obree οι υπόλοιποι αθλητές κρατούσαν ένα στροφάρισμα μεταξύ 101 και 106 στροφών. Αυτό που άλλαξε με τα χρόνια είναι ότι οι αθλητές χρησιμοποιούσαν όλο και πιο βαρύ πάτημα με τα τελευταία ρεκόρ της ώρας να γίνονται με 59-60 Χ 14 ή 56Χ13.
Ετσι το ερώτημα με σημείο εκκίνησης τον πίνακα επανέρχεται σχετικά εάν υπάρχει βέλτιση συχνότητα περιστροφής ή όχι; Και εάν μπορεί να αλλάξει ο οποιοσδήποτε αθλητής στυλ πεταλαρίσματος και να στροφάρει πιο έντονα από αυτό που έχει συνηθίσει
Για να δώσουμε την απάντηση είναι χρήσιμο να παρατηρήσουμε αρχάριους – λιγότερο μυημένους – στην ποδηλασία οι οποίοι έχουν την τάση να έχουν αργό στροφάρισμα. Εάν σε κάποιο αθλητή δεν υποδείξει ο προπονητής του να στροφάρει πιο έντονα τότε αυτό που του έρχεται πιο εύκολα είναι να στροφάρει αργά.
Βλέποντας δύο αθλητές ποδηλασίας (ή τριάθλου) να ποδηλατούν δίπλα δίπλα παρατηρούμε ότι ο πιο έμπειρος στροφάρει πιο έντονα και η κίνησή του δείχνει πιο άνετη. Αυτό συμβαίνει για πολλούς λόγους μεταξύ των οποίων και η καλύτερη καρδιοαναπνευστική κατάσταση του πιο έμπειρου αθλητή, στον οποίο περιοριστικός παράγοντας αποτελεί η μυική κόπωση ενώ στον αρχάριο αθλητή το μυικό του σύστημα υπερτερεί του καρδιοαναπνευστικού.
Ομως τότε γιατί αφού το να μπορεί κάποιος να στροφάρει έντονα υπάρχουν αθλητές ατομικής χρονομέτρησης που μπορούν να είναι το ίδιο επιτυχημένοι με λίγες στροφές ; Θυμηθείτε τον Gonchar και πολλούς άλλους αθλητές ή την αντίθεση μεταξύ Ulrich και Armstrong . Ολοκληρωμένη και απόλυτα τεκμηριωμένη απάντηση δεν έχει δοθεί, παρότι υπάρχει συνεχής σχετικός προβληματισμός στους ποδηλάτες και τους τριαθλητές. Ετσι αναρωτιέται κάποιος, καταλήγουμε σε αδιέξοδο;
Φυσικά και όχι. Ενας ποδηλάτης ή/και τριαθλητής για να είναι ολοκληρωμένος οφείλει να προπονείται με διαφορετικά στυλ περιστροφής και με ειδικά τεστ να μπορεί να αποφασίσει πιο στυλ ποδηλάτισης του ταιριάζει. Ομως ακόμα και μετά τον καθορισμό της στρατηγικής πεταλαρίσματος οφείλει να έχει συγκεκριμένα κομμάτια με μεγάλο εύρος rpm. Το εύρος μπορεί να κυμαίνεται από 50-60 στροφές/ λεπτό στις προπονήσεις δύναμεις έως και τις 120-14ο στροφές/λεπτό.
Ενας ολοκληρωμένος ποδηλάτης/ τριαθλητής ανάλογα με την διάρκεια της προσπάθειας/ αγώνα, την μυική κόπωση, την μορφολογία του εδάφους κ.λπ. πρέπει να μπορεί να προσαρμόζει αντίστοιχα και την συχνότητα περιστροφής των ποδιών. Αυτό άλλωστε είναι και ένα από τα σημαντικά στοιχεία που τον καθιστούν ολοκληρωμένο ποδηλάτη/ τριαθλητή, εκτός βέβαια και εάν εξιδεικεύεται σε συγκεκριμένο στυλ/ απόσταση αγώνα και το οποίο απαιτεί συγκεκριμένη στρατηγική.
Ενας αθλητής με δυνατότητα μεγάλου εύρους στροφαρίσματος μπορεί να ανταποκριθεί σε μία μεγάλη ποικιλία αγώνων/ αποστάσεων ενώ ένας αθλητής με συγκεκριμένο στυλ ποδηλάτισης αναγκάζεται να περιοριστεί/ εξιδεικευτεί σε συγκεκριμένο στυλ αγώνων. Φυσικά πολλές φορές η εξιδείκευση δημιουργεί και ένα μεγάλο ανταγωνιστικό αποτέλεσμα. Ετσι τίθεται το ερώτημα εάν θέλει κάποιος να γίνει “σκαντζόχοιρος” ή “αλεπού”!
Κείμενο : Γιάννης Ψαρέλης (Προπονητική ομάδα Smart sport – email : info@triathlonworld.gr)
