Κείμενο : Γιάννης Ψαρέλης, Προπονητική Ομάδα Smart Sport/ Athens Triathlon Team & Συντακτική ομάδα TriathlonWorld/ Triathlon.gr
Οι πολύ έμπειροι κολυμβητές είναι από τις βασικές ομάδες κινδύνου για πνιγμό ή ατύχημα στην θάλασσα είτε κατά τη διάρκεια κολύμβησης είτε κάποιων άλλων δραστηριοτήτων (π.χ. ψαροντούφεκο) στην θάλασσα. Αυτό συμβαίνει γιατί μεταξύ άλλων : νιώθουν πολύ άνετα στη θάλασσα, θέλουν συνεχώς να κάνουν κάτι πιο «προκλητικό», αγνοούν τους βασικούς κανόνες ασφαλείας και πάνω από όλα υπερεκτιμούν τις δυνατότητές τους αγνοώντας την ανθρώπινη τρωτή μας φύση. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η θάλασσα δεν είναι το προβλέψιμο περιβάλλον της πισίνας. Υπάρχουν ζητήματα τα οποία δεν μπορούμε να προβλέψουμε και ούτε καν να σκεφτούμε ότι υπάρχουν. Πέρα από τη μεγάλη ευχαρίστηση που μπορεί να μας προσφέρει πρέπει να αναλογιστούμε τους κινδύνους καθώς και την ευθύνη που έχουμε προς τους ανθρώπους μας, τους οποίους μπορούμε να ανησυχήσουμε σημαντικά και αυτό γιατί δεν αντιμετωπίσαμε σοβαρά ορισμένα ζητήματα.
Για όσους θέλουν να κάνουν προπόνηση στη θάλασα θα ήθελα να διαβάσουμε τα παρακάτω με αρκετή προσοχή :
- Προθέρμανση – Είναι χρήσιμο να κάνουμε σωστή προθέρμανση τόσο εκτός νερού όσο και μπαίνοντας στη θάλασσα. Κατά τη διάρκεια της προθέρμανσης θα διαπιστώσουμε σε τί κατάσταση είναι το σώμα μας και ίσως είναι χρήσιμο να επαναπροσδιορίσουμε την προπόνησή μας.
- Οργανωμένες πλαζ -Ιδανικά πρέπει να κολυμπάμε σε οργανωμένες πλαζ με σημαδούρες να προσδιορίζουν το χώρο κολύμβησης και ακόμα καλύτερα σε πλαζ όπου υπάρχει ναυαγοσώστης. Διαφορετικά σε μικρούς κόλπους χωρίς ρεύματα και κίνηση σκαφών/ jetski κ.λπ. Δεν είναι καθόλου κακό ή υποτιμητικό να μιλήσουμε με τον ναυγοσώστη και να του πούμε ότι θα κάνουμε προπόνηση και να μας επιτηρεί…Καθόλου μα καθόλου υποτιμητικό δεν είναι. Αντιθέτως είναι πολύ έξυπνο και ώριμο ως πράξη.
- Σκουφάκι Κολύμβησης -Κολυμπάμε με σκουφάκι έντονου χρώματος (ιδανικά κίτρινο, πορτοκαλί) για να μας διακρίνουν τα σκάφη.
- Απόσταση κολύμβησης -Δεν απομακρυνόμαστε περισσότερο από 50 -100 μέτρα (ανάλογα με το βάθος των νερών) από την ακτή, δηλαδή κολυμπάμε κατά μήκος της παραλίας. Στη θάλασσα μπορούμε να πάθουμε μία κράμπα ή ακόμα και υπογλυκαιμία και να δυσκολευτούμε να βγούμε από το νερό. Στην ποδηλασία ή στο τρέξιμο πολλοί από εμάς έχουμε πάθει υπογλυκαιμία. Εάν όμως κάτι μας συμβεί στη θάλασσα τα πράγματα θα είναι πολύ δύσκολα. Επίσης πρέπει να σκεφτόμαστε ότι και η ενυδάτωσή μας είναι απαραίτητη.
- Ιδιαιτερότητες περιοχής – Πληροφορούμαστε για τις ιδιαίτερες μετεωρολογικές συνθήκες της περιοχής για να αποφύγουμε δυσάρεστες εκπλήξεις. Υπάρχουν περιοχές με απότομες αλλαγές των εντάσεων των ανέμων και του κυματισμού μέσα στην ημέρα. Αυτό που ονομάζουμε κοινή λογική μας κάνει να πιστεύουμε ότι οι αλλαγές του καιρού θα είναι σταδιακές και ότι και να γίνει θα προλάβουμε θα καταφέρουμε να βγούμε από το νερό. Υπάρχουν αρκετά μέρη στην Ελλάδα όπου οι αλλαγές του καιρού είναι πολύ απότομες. Προσωπικά έχω τύχει σε τέτοιες καταστάσεις (π.χ. Βασιλική στη Λευκάδα, Κάβο Μαλιάς) και παρά μόνο εάν σου συμβεί μπορείς να καταλάβεις πόσο εύκολα μπορείς να παγιδευτείς.
- Διάγνωση κυματισμού – Το ύψος του κύματος πολλές φορές δεν είναι σωστά αντιληπτό από την παραλία. Αυτό που βλέπουμε από την παραλία διαφέρει σημαντικά από αυτό που θα αντιμετωπίσουμε μέσα στο νερό. Από την παραλία το ύψος του κυματισμού φαίνεται πολύ μικρότερο από αυτό που είναι.
- Οχι μετά από γεύμα – Δεν κολυμπάμε ύστερα από γεύμα. Αφήνουμε τουλάχιστον 3-4 ώρες μετά το τελευταίο γεύμα. Ιδανικά κάνουμε προθέρμανση με περιφορές και διατάσεις εκτός νερού.
- Οχι μετά από ηλιοθεραπεία -Δεν κάνουμε κολύμβηση ύστερα από παρατεταμένη ηλιοθεραπεία. Εάν καθόμαστε στην παραλία φροντίζουμε να ενυδατωνόμαστε. Οσοι έχουμε ευαίσθητο δέρμα είναι χρήσιμο να φοράμε αντηλιακό.
- Χρησιμοποίηση Wetsuit Κολυμπάμε με στολή εάν τυχόν υπάρχουν κρύα ρεύματα ή εάν σκοπεύουμε να κολυμπήσουμε αρκετά ή έχουμε πολύ χαμηλό σωματικό λίπος. Η «κοινή λογική» λέει ότι δεν γίνεται να κολυμπήσεις στη μέση του καλοκαιριού με wetsuit καθώς η θάλασσα είναι ζεστή. Ομως αυτοί που σκέφτονται κολυμπάνε σε ρηχά νερά και συνήθως απλά μπαίνουν στην θάλασσα για να βραχούν. Ας κολυμπήσεις στον Κάβο Μαλιά για 90-120 λεπτά χωρίς στολή!
- Σωσίβιο- ιδανικά θα έπρεπει όσοι κολυμπούν στην θάλασσα συστηματικά να φορούν το φουσκωτό σωσίβιο μέσης το οποίο δεν παρενοχλεί καθόλου και το οποίο εάν χρειαστεί ανάγκη ανοίγει.
- Ενημέρωση – Είναι σημαντικό οι δικοί μας άνθρωποι να γνωρίζουν ακριβώς τη διαδρομή και το πλάνο προπόνησής μας για να μπορούν εάν συμβεί κάτι να μας εντοπίσουν. Εμείς την ώρα που κολυμπάμε – ίσως κοντά στην ακτή- νομίζουμε ότι οι δικοί μας πολύ εύκολα μας παρακολουθούν. Αυτό είναι τελείως λάθος ιδίως εάν δεν φοράμε ένα έντονο σκουφάκι, που και πάλι κάποιος είναι δύσκολο να μας εντοπίσει. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αλλάζουμε διαδρομή και διάρκεια προπόνησης, ανησυχώντας τους δικούς μας και δυσκολεύοντας τους να μας βοηθήσουν. Είναι χρήσιμο να έχουμε ρολόι για να παρακολουθούμε την ώρα που κολυμπάμε.
- Χάραξη διαδρομής. Οταν ήμουν κοντά στα 20 σκεφτόμουν στο open water ακριβώς όπως και στο τρέξιμο. Για να βγάλω 2 ώρες θα κάνω μία ώρα προς αυτή την κατεύθυνση και έτσι θα αναγκαστώ να γυρίσω προς τα πίσω. Δεν υπάρχει κάτι πιο λάθος και επικίνδυνο. Επίσης είναι σημαντικό να επιλέξουμε μία διαδρομή (το περισσότερο 400-500 μέτρα στην οποία θα κινούμαστε και όχι να παμε προς μία κατεύθυνση π.χ για 30 λεπτά και να γυρίσουμε 30λεπτά προς την άλλη για να επιστρέψουμε. Φανταστείτε να μην έχετε υπολογίσει τον κυματισμό ή τα ρεύματα ή ακόμα και το επίπεδο κόπωσής σας.
- Οργάνωση προπόνησης. Η προπόνησή μας πρέπει να έχει μία μορφή και όχι απλώς να μπαίνουμε και να κολυμπάμε με στόχο να πούμε ότι κολυμπούσαμε ασταμάτητα για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Μέρος της προπόνησής μας πρέπει να είναι να βγούμε έξω να πιούμε νερό, να λάβουμε υδατάνθρακες κ.λπ. Στην οργάνωση της προπόνησής μας πρέπει να λαμβάνουμε υπόψιν το βαθμό δυσκολίας. Δηλαδή 3χλμ κολύμβησης χωρίς κυματισμό θα μας κουράσει πολύ λιγότερο από την ίδια προπόνηση με πολύ έντονο κυματισμό.
- Τσούχτρες. Ρωτάμε τους ανθρώπους που ξέρουν την θάλασσα και προσέχουμε να μην κολυμπήσουμε σε θάλασσα/ κόλπο με τσούχτρες. Τα τσιμπήματα των Σκυφόζωων μεδουσών γενικά δεν είναι θανατηφόρα (εξαίρεση συγκεκριμένο είδος). Το να είμαστε κοντά στην ακτή και να μπορούμε να βγούμε εύκολα είναι σημαντικό καθώς το τσίμπημα των μεδουσών προκαλεί οξύ πόνο και μπορεί να προκαλέσει αναφυλαξία και ίσως το θάνατο. Είναι χρήσιμο να μάθουμε τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση που μας τσιμπήσει καθώς και πως μπορούμε να απομακρύνουμε τα πλοκάμια, το δηλητήριο καθώς και σε ποιες περιπτώσεις μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αντιϊσταμινικά. Φυσικά το wetsuit Μπορεί να μας προστατέψει σημαντικά και από τέτοιες περιπτώσεις.
- Αλλεργίες. Είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε τυχόν ευαισθησίες μας και να έχουμε μαζί μας τυχόν απαραίτητα φάρμακα.