Συνάκτης : Γιάννης Ψαρέλης, Χημικός, MSc- ΜΒΑ
Σε αυτό το τεύχος προσπαθούμε να βοηθήσουμε όσους έχουν πρόσφατα ξεκινήσει την ενασχόλησή τους με το άθλημα του Τριάθλου και έτσι σε αυτή την μόνιμη στήλη κρίναμε σκόπιμο να διερευνήσουμε εάν το Τρίαθλο απευθύνεται σε όλους ή υπάρχουν οικονομικοί ή/ και κοινωνικοί περιορισμοί οι οποίοι το καθιστούν άθλημα για λίγους.
Δυστυχώς, γενικά το κοινωνικο –οικονομικό επίπεδο του κάθε ανθρώπου καθορίζει και κατά πόσο μπορεί ή όχι να ασχοληθεί με ένα άθλημα. Ισως αξίζει να θέσουμε ορισμένα παραδείγματα για να γίνει πιο κατανοητός αυτός ο ισχυρισμός :
• H ιππασία, η ιστιοπλοία, το γκόλφ, ο μηχανοκίνητος αθλητισμός, τα αθλήματα του χιονιού κ.λπ., δεν είναι προσβάσιμα σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού λόγω της δυσκολίας εξασφάλισης του απαραίτητου «αθλητικού» εξοπλισμού καθώς και της πρόσβασης σε αθλητικές εγκαταστάσεις.
• Η πυγμαχία, η πάλη, η άρση βαρών κ.λπ. είναι αθλήματα τα οποία ελκύουν νέους από τα λαϊκά στρώματα καθώς ορισμένα στρώματα – κυρίως τα λεγόμενα ανώτερα οικονομικά- δεν τα θεωρούν κατάλληλα για τα παιδιά τους. Αυτό το ποσοστό του πληθυσμού κατ’ εξοχήν ασχολιόταν με αθλήματα όπως η ιππασία και το τέννις.
Εάν ξεφυλλίσει κάποιος ένα περιοδικό Τριάθλου και δει τις τιμές του αθλητικού εξοπλισμού κυρίως είναι λογικό να θεωρήσει αυτόματα ότι πρόκειται για ένα άθλημα που απευθύνεται σε άτομα με ιδιαίτερη οικονομική άνεση. Είναι όμως αυτό αλήθεια; Θεωρώ πως όχι. Για να ξεκινήσει κάπιος την ενασχόλησή του με το άθλημα του Τριάθλο χρειάζεται ένα ποδήλατο, ενα σορτσάκι ποδηλασίας, μία μπλούζα ποδηλασίας, ένα κράνος ένα ζευγάρι παπούτσια τρεξίματος, ένα μαγιό και ένα ζευγάρι γυαλάκια κολύμβησης. Ποιο είναι το κόστος αυτών; Οσο και ένας βασικός μισθός. Ναι, σίγουρα υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να διαθέσουν ούτε και αυτό το ποσό και δυστυχώς δεν υπάρχουν σωματεία που να δανείζουν δωρεάν τον αθλητικό εξοπλισμό. Ομως για ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού ο εξοπλισμός δεν είναι απαγορευτικός.
Σε συνέχεια του παραπάνω συλλογισμού τα ερωτήματα που τίθενται είναι τα παρακάτω :
1. Εκτός από την αγορά του βασικού αρχικού εξοπλισμού υπάρχουν και άλλα έξοδα γι’ αυτόν που θέλει να ασχοληθεί με το Τρίαθλο; Σίγουρα υπάρχουν και άλλα έξοδα όπως: συντήρηση ποδηλάτου, αντικατάσταση φθαρμένων αντικειμένων, συνδρομή στο κολυμβητήριο, πληρωμή συμμετοχής σε αγώνες, αγορά συμπληρωμάτων διατροφής, πληρωμή προπονητή, συνδρομή σε σύλλογο κ.λπ.
2. Η ποιότητα του αθλητικού εξοπλισμού επηρεάζει το αθλητικό αποτέλεσμα; Δυστυχώς ναι! Ετσι, κάποιος που έχει μεγαλύτερη οικονομική άνεση έχει ένα άνισο πλεονέκτημα. Πλεονέκτημα έχει επίσης γιατί μπορεί να έχει καλύτερη υποστήριξη και παρακολούθηση από προπονητές, διαιτολόγο, ψυχολόγο, φυσικοθεραπευτή κ.λπ. Δυστυχώς το ίδιο ισχύει για πολλά αθλήματα, για να μην πούμε για όλα τα αθλήματα. Ο Βραζιλιάνος Ayrton Senna έγινε τόσο μεγάλος οδηγός γιατί είχε προσωπική πίστα καρτ δίπλα στο σπίτι που μεγάλωσε όπως και η Ελβετίδα Martina Ηiggins είχε προσωπικό γήπεδο και προπονητική υποστήριξη από τότε που σχεδόν γεννήθηκε.
3. Ενας εργαζόμενος που χρειάζεται να εργάζεται 8 με 10 ώρες, ξοδεύει 2 ώρες σε μετακινήσεις καθημερινά και πρέπει να ασχοληθεί με την οικογένειά του μπορεί να ασχοληθεί με ένα άθλημα αντοχής που απαιτεί πολλές ώρες προπόνησης; Μήπως τελικά είναι άθλημα για εισοδηματίες; Σίγουρα όσες περισσότερες ώρες προπόνησης και αποκατάστασης (ενεργητικής ή παθητικής) μπορεί να αφιερώσει κάποιος στο Τρίαθλο αυτό θα τον βοηθήσει στο αθλητικό αποτέλεσμα. Ομως ακόμα και ένας αρκετά πιεσμένος εργαζόμενος και οικογενειάρχης μπορεί να ξεκινήσει το τρίαθλο αφιερώνοντας πολύ λίγο χρόνο στην προπόνηση. Η ενασχόλησή του με το τρίαθλο, όπως και με οποιοδήποτε άθλημα, ιδίως άθλημα αντοχής θα του προσδώσουν μεγαλύτερη αντοχή στις καθημερινές του ασχολίες, καλύτερη ποιότητα ζωής, θα αποφύγει ασθένειες και τις οικονομικές συνέπειες αυτών κ.λπ.
Καθίσταται σαφές από τα παραπάνω ότι η κοινωνική θέση και η οικονομική ευχέρεια ενός ανθρώπου επηρεάζει το αθλητικό αποτέλεσμα στο Τρίαθλο περισσότερο από κάποια αθλήματα (τρέξιμο – ποδόσφαιρο) αλλά λιγότερο από κάποια άλλα (ιππασία, ιστιοπλοία, μηχανοκίνητος αθλητισμός) όμως δεν καθιστά απαγορευτική την ενασχόληση ενός ανθρώπου με αυτό. Εάν το κοινωνικο – οικονομικό μοντέλο ήταν διαφορετικό, δηλαδή δεν ήταν αυτό του καπιταλισμού τότε και το μοντέλο ανάπτυξης του αθλητισμού θα ήταν διαφορετικό και πολύ πιθανό να μην υπήρχε κανένας οικονομικός φραγμός για την ενασχόληση με το άθλημα του Τριάθλου. Αυτό που προσπαθούμε να εξηγήσουμε με απλά λόγια είναι με δεδομένο ότι ζούμε μέσα σε μία κοινωνία «ελεύθερης αγοράς», όπως αυτοαποκαλείται, και αναλόγως με την φύση του αθλήματος υπάρχει πάντοτε ένα οικονομικό εμπόδιο – που πολλές φορές συνοδεύεται και με ένα κοινωνικό εμπόδιο- το οποίο πρέπει να ξεπεράσει αυτός που θέλει να ασχοληθεί με αυτό. Ομως δεν είναι τόσο μεγάλο όσο θεωρεί κάποιος ξεφυλλίζοντας ένα από τα γνωστά περιοδικά τριάθλου, τα οποία όπως καταλαβαίνει κάποιος είναι περιοδικά lifestyle και όχι προπονητικά περιοδικά όπως το Total Triathlete και τα οποία συντηρούνται από τις διαφημίσεις.
Ομως πέρα από τα παραπάνω, το Τρίαθλο έχει και τα ανταγωνιστικά του πλεονεκτήματα αναφορικά με την προσέλκυση αθλητών:
1. Δεν υπάρχει ηλικιακός περιορισμός. Παρατηρούμε στα τριάντα ή τα σαράντα τους ανθρώπους να ασχολούνται με το άθλημα
2. Δεν απαιτεί την εκμάθηση πολυσύνθετης τεχνικής
3. Δεν απαιτεί ιδιαίτερες αθλητικές εγκαταστάσεις. Βγαίνεις στον δρόμο και τρέχεις ή κάνεις ποδήλατο και πας σε ένα κολυμβητήριο (υπάρχουν κολυμβητήρια πλέον σε όλους τους δήμους)/ θάλασσα και κολυμπάς.
4. Δεν απευθύνεται σε άτομα με συγκεκριμένο σωματότυπο, π.χ. ψηλούς, ενδόμορφους, λεπτούς κ.λπ.