ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Μπαμπαρούτση Ειρήνη, Phd-Κλινική Διαιτολόγος-Αθλητική Διατροφολόγος
Υπεύθυνη Διαιτολογικού γραφείου «ΘΕΡΜΙΔΑ» -Επιστημονική Συνεργάτης Ε.Π.Ο, Π.Γ.Σ,
Aπό διατροφική άποψη, το λινέλαιο έχει ένα χαρακτηριστικό που το κάνει μοναδικό. Mε εξαίρεση το ελαιόλαδο (που περιέχει πολλά αντιοξειδωτικά), τα περισσότερα έλαια είναι πλούσια σε ω-6 και κάποια από αυτά (έλαιο ελαιοκράμβης, κανναβέλαιο, έλαια ξηρών καρπών) περιέχουν και κάποια ω-3. Aντίθετα, το λινέλαιο, που αποτελείται κατά 55% από α-λινολενικό οξύ, ένα πολυακόρεστο λιπαρό οξύ που ανήκει στην ομάδα των ω-3 λιπαρών οξέων, και ο λιναρόσπορος αποτελούν την πιο πλούσια φυσική πηγή των δυσεύρετων στη φύση ω-3, ενώ παράλληλα διαθέτουν μόνο ίχνη από ω-6.
Αυτά λοιπόν τα φυσικά αντιοξειδωτικά προστατεύουν την καρδιά, μετριάζουν τα συμπτώματα φλεγμονωδών νόσων και πιθανώς προστατεύουν από το διαβήτη. Eπιπλέον, οι σπόροι του λιναριού και το λάδι τους είναι πλούσιες φυσικές πηγές των αντιοξειδωτικών ουσιών λίγκνανς, οι οποίες απαντώνται στο λινάρι σε συγκέντρωση 80 φορές μεγαλύτερη από ότι στα παχιά ψάρια (σολομό, πέστροφα, ρέγκα, τόνο, σαρδέλες, σκουμπρί), στο σπανάκι και στην αντράκλα.
Tο λινάρι περιέχει, επίσης, και ορισμένα φυτοοιστρογόνα, που λειτουργούν προληπτικά απέναντι στον καρκίνο ή καθυστερούν την εξέλιξή του, μειώνουν τη χοληστερίνη και ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Aκόμα, το λινάρι είναι πλούσιο σε ασβέστιο, βιταμίνες B1, B2, βιταμίνη E και πρωτεΐνες. Έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο, ενώ δεν περιέχει γλουτένη, με αποτέλεσμα το αλεύρι που παράγεται από αυτό να είναι πιο εύπεπτο και ιδιαίτερα κατάλληλο για άτομα με γαστρεντερικά προβλήματα.
Λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε φυτικές ίνες (λιγνίνη, ουσία που έχει τραβήξει την προσοχή τελευταία λόγω της πιθανής της αντικαρκινικής δράσης, της αντιμικροβιακής, αντιβακτιριδιακής δράσης, η οποία υπάρχει εκατό φορές πιο πολύ στον λιναρόσπορο, απ’ ότι στο κουάκερ, τη σόγια, το σιτάρι, την σίκαλη), προστατεύει τον οργανισμό από τη δυσκοιλιότητα (10-20γρ. λιναρόσπορος ή μία κουταλιά λινέλαιο στο σάντουιτς) και δρα προληπτικά για τις κακοήθειες του εντέρου. Παράλληλα, η κατανάλωσή του ανακουφίζει από το άσθμα, τους πόνους της περιόδου, τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου. Tέλος, πρόσφατες έρευνες παρουσιάζουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα ως προς τη θεραπευτική του δράση σε ψυχιατρικά και νευρολογικά προβλήματα καθώς και ως προς την επιβραδυντική του επίδραση στην ανάπτυξη όγκων στον μαστό και στον προστάτη.
Ο λιναρόσπορος περιέχει
*πρωτεΐνες
*ίνες
*Βιταμίνες B1, B2, C, E και καροτίνη. Επίσης περιέχει σίδηρο, ψευδάργυρο, κάλιο, μαγνήσιο, φώσφορο, ασβέστιο.
* ένα στοιχείο, την λιγνίνη, η οποία υπάρχει εκατό φορές πιο πολύ στον λιναρόσπορο, απ’ ότι στο κουάκερ, τη σόγια, το σιτάρι, την σίκαλη, κλπ
Η ΛΙΓΝΊΝΗ έχει τραβήξει την προσοχή τελευταία λόγω της πιθανής του αντικαρκινικής δράσης, της αντιμικροβιακής, αντιβακτιριδιακής δράσης, όπως και στην βοήθεια που παρέχει κατά των ιώσεων.
Πως χρησιμοποιούμε το λιναρόσπορο;
ο λιναρόσπορος κυκλοφορεί στην αγορά και θα τον βρούμε σε τρεις τύπους:
1) τον σκούρο ο οποίος είναι και ο πιο θρεπτικός χωρίς καμία επεξεργασία
2) τον ξανθό ο οποίος είναι αποφλοιωμένο και
3) τον πορτοκαλοκόκκινο ο οποίος είναι γενετικά τροποποιημένος
ο λιναρόσπορος οξειδώνεται πολύ εύκολα για αυτό πρέπει να είναι πάντα φρέσκος να τον τοποθετούμε σε σκούρο γυάλινο δοχείο και κατευθείαν στο ψυγείο ενώ μπορούμε να τον εντάξουμε στο πρωινό μας ανακατεμένο:
με γιαούρτι…
με νυφάδες βρώμης…
με καρύδια….
με σταφίδες…
με διάφορα άλλα ξηρά φρούτα…
με μέλι…
μπορούμε να τον προσθέσουμε στις σαλάτες μας π.χ μία κουταλιά της σούπας σε μαρουλοσαλάτες σε σαλάτες με λάχανο και καρότο σε σαλάτες με παντζάρια και ραπανάκια με σπανάκι….
μπορούμε να τον προσθέσουμε στο πιάτο με τη σούπα μας π.χ σε ντοματόσουπες σε…
κρεμυδόσουπες σε…
σούπες με ρύζι….
οι συνδυασμοί είναι πάρα πολύ και ο λιναρόσπορος προσδίδει μια ιδιαίτερη γεύση στο φαγητό μας εκτός από τα τεράστια οφέλη που προσφέρει στον οργανισμό μας….
είναι σημαντικό όταν τρώμε λιναρόσπορο να πίνουμε παράλληλα και πολύ νερό και αυτό διότι οι πολλές φυτικές ίνες που περιέχει απαιτούν μεγάλες ποσότητες νερού για να μην επιδεινωθεί η ενδεχόμενη δυσκοιλιότητα.Ίσως είναι και η μοναδική “παρενέργεια” που μπορεί να εμφανίσει.
ο λιναρόσπορος -όπως όλοι οι ξηροί καρποί-περιέχουν πολλές φυτικές ίνες…
οι φυτικές ίνες είναι απαραίτητες στον οργανισμό γιατί-εκτός των άλλων -βοηθούν στη σωστή λειτουργία του εντέρου και στην αποβολή των τοξινών αλλά χρειάζονται πολύ νερό.
Θρεπτική αξία ανά 100 γρ.(λινέλαιο ή λιναρόσπορος)
Θερμίδες : 510
Πρωτεΐνες : 19 γρ.
Λιπαρά : 34 γρ.
Ω-3 λιπαρά : 21 γρ.
Yδατάνθρακες : 32,5 γρ.
Φυτικές ίνες : 17 γρ.
Mαγνήσιο : 38 mg
Aσβέστιο : 210 mg
Φυλλικό οξύ : 278 μg
Σαφώς από μόνο του δεν αποτελεί πλήρες γεύμα διότι περιέχει πρωτεϊνες χαμηλής βιολογικής αξίας, αλλά σε συνδυασμό με ψάρια ή σαλάτες με τυρί-κοτόπουλο και κάποιες άλλες ζωικές τροφές όπως το γιαούρτι, αποτελεί σημαντικό μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής.Τέλος η επίδραση της θερμότητας το καταστρέφει και πρέπει να καταναλωθεί κατευθείαν μετά την αναμειξή του, ενώ πρέπει να διατηρείται στο ψυγείο και σε πλήρη απουσία φωτός και αέρα αμέσως μετά την εξαγωγή του από το σπόρο.
Η συστηνώμενη ποσότητα προκύπτει από τις γενικές διατροφικές συστάσεις σε λίπη και έλαια, οι οποίες ανέρχονται στο 30-35% του συνολικού ποσού ενεργειακής πρόσληψης την ημέρα. Έτσι για παράδειγμα ένας ενήλικας ο οποίος πρέπει να καταναλώσει 2500 θερμίδες θα πρέπει να προσλάβει συνολικό λίπος συμπεριλαμβανομένου και το λίπος των τροφίμων 750 θερμίδες ή 85 γρ λίπος περίπου. Με βάση αυτό τον υπολογισμό προκύπτει και η ποσότητα του λινέλαιου που θα χρησιμοποιηθεί συμπληρωματικά στη διατροφή. Μπορεί να καταναλωθεί ανεξάρτητα από την ομάδα αίματος του ατόμου που το χρησιμοποιεί και δεν σχετίζεται με “κάψιμο” λίπους άμεσα, αλλά ως μέρος μιας διατροφικής προσέγγισης η οποία προσφέρει πλήθος θρεπτικών συστατικών για την οξείδωση (κάψιμο) λίπους.