Εισαγωγή
Οι τραυματισμοί και οι ασθένειες είναι ο εφιάλτης κάθε αθλητή και προπονητή. Όμως δεν υπάρχει αθλητής που δεν θα τραυματιστεί και μάλιστα σοβαρά στην διάρκεια της αθλητικής του καριέρας. Ίσως αρκετοί τραυματισμοί ή ασθένειες θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί άλλοι όχι.
Πρόληψη τραυματισμών
Το ζητούμενο είναι η πρόληψη, όμως πρακτικά δεν είναι εφικτό να προληφθούν όλοι οι τραυματισμοί σε έναν αθλητή.
Συνήθως οι τραυματισμοί αποτελούν την κύρια αιτία που ένας αθλητής δεν φθάνει στο αθλητικό επίπεδο που θα μπορούσε να φτάσει.
Η σωστή αποκατάσταση αποτελεί την καλύτερη θωράκιση του αθλητή για να αποφύγει τις ασθένειες και τους τραυματισμούς. Ομως πολλοί αθλητές, συνήθως από υπερβάλλοντα ζήλο ή άγνοια, δε δίνουν σωστή σημασία στην αποκατάσταση.
Ακόμα και επαγγελματίες αθλητές ή αθλητές εθνικού ή διεθνούς επιπέδου που έχουν ένα επιτελείο επιστημόνων να τους επιβλέπει είναι πολλές φορές εκτεθειμένοι σε τραυματισμούς καθώς υπάρχει ασυννενοησία μεταξύ των επιστημόνων. Ο διαιτολόγος, ο φυσικοθεραπευτής, ο εργοφυσιολόγος κ.λπ. δεν είναι καλά συντονισμένοι και έτσι έχουμε πρόβλημα τραυματισμού.
Οι ψυχικές επιπτώσεις
Υπάρχουν αθλητές που όταν τραυματίζονται πέφτουν μεταφορικά αλλά και ίσως και πραγματικά σε κατάθλιψη. Ο τραυματισμένος αθλητής είναι και ψυχικά τραυματισμένος. Οι καθημερινά εκλυόμενες ενδορφίνες σταματάνε να εκλύονται, οι καθημερινές συνήθειες εκλείπουν και αντικαθίστανται από επισκέψεις σε φυσικοθεραπευτήρια κ.λπ.
Οσο δύσκολη είναι σωματικά η όλη διαδικασία τόσο είναι και ψυχικά.
Τα στάδια ενός τραυματισμού
Το χρονικό ενός τραυματισμού μπορεί να αποτυπωθεί σε πολλά στάδια. Εμείς παρουσιάζουμε τα πιο βασικά στάδια και τι πρέπει να κάνουμε σε καθένα από αυτά:
Διαπίστωση τραυματισμού. Οταν διαπιστώνεται ο τραυματισμός το πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να σταματάμε την άσκηση. Εάν επιμείνουμε τόσο περισσότερο αυξάνεται η σοβαρότητα του τραματισμού. Επειδή ο αθλητής πολλές φορές δεν θέλει να τα «παρατήσει» στη διάρκεια μίας προπόνησης είναι ο προπονητής που πρέπει να πάρει την σημαντική απόφαση να υποχρεώσει τον αθλητή να σταματήσει .
Περιορισμός πόνου. Μετά τη διαπίστωση του τραυματισμού και το ψυχολογικό σοκ που συνήθως έχει ο αθλητής αρχίζει μία επώδυνη διαδικασία καθώς ο πόνος αυξάνεται. Και συνήθως ο πόνος αυξάνεται όσο κρυώνει το σώμα.
Περιορισμός φλεγμονής. Η σωστή διαχείριση τις πρώτες μέρες και ώρες καθώς και η σωστή διαχείριση/ περιορισμός της φλεγμονής είναι καθοριστικές τόσο για την εξέλιξη του τραυματισμού όσο και του χρόνου αποκατάστασης.
Διάγνωση. Πέρα από τη διαπίστωση του τραυματισμού είναι σημαντικό να έχουμε την ακριβή διάγνωση από τον ορθοπαιδικό που μας παρακολουθεί και ίσως εάν χρειαστεί να προβούμε σε ορισμένες διαγνωστικές εξετάσεις όπως η μαγνητική.
Εύρος κίνησης. Οταν έχει ξεκινήσει η διαδικασία αποκατάστασης και ο αθλητής πλέον μπορεί να κινήσει το συγκεκριμένο μέρος του σώματός του δίχως να πονάει ξεκινάει η διαδικασία μέσω φυσικοθεραπείας να έχει πλέον εύρος κίνησης.
Ενδυνάμωση. Δεν υπάρχει αθλητής που να μη γνωρίζει ότι μετά από έναν τραυματισμό πρέπει να ξεκινάει μία φάση ενδυνάμωσης συνήθως εντός κάποιου φυσικοθεραπευτηρίου ή και στο σπίτι του ατομικά.
Επιστροφή στις προπονήσεις. Οταν τελειώσει η παραπάνω φάση, που η διάρκειά της εξαρτάται από το χρονικό διάστημμα αποχής, ξεκινάμε τις προπονήσεις στο άθλημα. Συνήθως ελαφριά άσκηση και πολλές ασκήσεις είναι μέρος του συγκεκριμένου σταδίου.
Επιστροφή στην αγωνιστική προπόνηση. Οταν εκλείψει/περιοριστεί σημαντικά η πιθανότητα υποτροπής τότε ο αθλητής μπαίνει στον συνηθισμένο του ρυθμό προπονήσεων.
Συμβουλές
Αφοσίωση. Με την ίδια αφοσίωση που αντιμετωπίζεται την καθημερινή σας προπόνηση αντιμετωπίστε έναν τραυματισμό. Αντιμετωπείστε την κάθε επίσκεψη στον φυσικοθεραπευτή ή το καθημερινό σας πρόγραμμα ασκήσεων με την ίδια σοβαρότητα.
Στόχους. Είναι χρήσιμο να έχετε στόχους και στα στάδια του τραυματισμού.
Πίστη & θετική σκέψη. Μη χάσετε την πίστη σας. Θα καταφέρετε να ξεπεράσετε τον τραυματισμό σας και ίσως καταφέρετε να επιστρέψετε ακόμα πιο δυνατός από ότι πριν τον τραυματισμό.
Προσωπική εμπειρία.
Δεν υπάρχει τραυματισμός που να μην έχει συμβεί από το 1977 που ξεκίνησα αθλητισμό : ισχιακό, χονδροπάθεια, θλάσεις σε όλο το σώμα (και μερικές από αυτές όπως στους κάτω θωρακικούς ή τους οπίσθιους μηριαίους ήταν πολύ σοβαρές), πελματιαία απονεύρωση, σπάσιμο στο πόδι, χτυπήματα στο κεφάλι από τροχαίο στην ποδηλασίακ.λπ.
Σε κάθε τραυματισμό ένοιωθα πολύ δυστυχισμένος, κλεινόμουν στον εαυτό μου, ανυπόμονος να επιστρέψω στις προπονήσεις. Θεωρώ ότι η σωστή ψυχολογική προσέγγιση είναι το σημείο κλειδί όπως σημαντικές παράμετροι είναι η σωστή διάγνωση και η ύπαρξη ικανού φυσικοθεραπευτή και πάνω από όλα η στήριξη από τον προπονητή μας.
Εάν είναι να κρατήσετε ένα πράγμα από αυτό το άρθρο είναι ότι « Δεν χρειάζεται να το περάσετε μόνοι σας».
Η οικογενειά σας, οι συναθλητές σας και ο προπονητής σας πρέπει και θα χαρούν πολύ το περάσουν μαζί μας…και έτσι το μαύρο γίνεται γκριζο…και σιγά σιγά φαίνεται φως.
Κείμενο : Γιάννης Ψαρέλης -Προπονητική Ομάδα Smart Sport/Athens Triathlon Team & Συντακτική Ομάδα Triathlon World.gr & Triathlon.gr(Email : info@triathlonworld.gr)
