O κόσμος δεν είναι φτιαγμένος από αθρακόνημα…ή μήπως είναι ;
Κείμενο : Γιάννης Ψαρέλης, Προπονητική ομάδα Smart Sport (www.smartsport.gr)- Email : info@triathlonworld.gr
Μέρος Α : Ρόδες
Εισαγωγή
Από τότε που μπήκε στην ποδηλατική μας ζωή το ανθρακόνημα(carbon) μας έκανε να ονειρευόμαστε πιο πολύ σχεδιάζοντας τις επόμενες αγορές μας.
Ακόμα και πριν το ανθρακόνημα κυριαρχήσει στα σκελετά και στα περιφερειακά ποδηλασίας είχε καταφέρει να διεισδύσει πολύ έντονα στην αγορά των τροχών ποδηλασίας. Κλειστοί τροχοί, τροχοί με 3-4 ακτίνες από ανθρακόνημα ήταν η επιλογή όλων των αθλητών ποδηλασίας στους αγώνες ατομικής χρονομέτρησης.
Ομως η περαιτέρω διείσδυση του ανθρακονήματος μας ανάγκασε να ξεκινήσουμε να αντικαθιστούμε ότι υπάρχει στο ποδήλατό μας με αντίστοιχο carbon εξάρτημα. Τελικά μήπως όλος ο κόσμος είναι φτιαγμένος από carbon ή εμείς έχουμε “γυαλιά carbon” ;
Carbon & Τροχοί ποδηλάτων : Μία σύντομη ιστορική αναδρομή
Στις αρχές της δεκαετίας του 90 τα περιοδικά ποδηλασία και τριάθλου είχαν διαφημίσεις και δοκιμές κλειστών τροχών και τροχών με 3 ή 4 ακτίνες, φτιαγμένες από ανθρακόνημα.
Από τότε όλοι οι ποδηλάτες και τριαθλητές έμπαιναν στην διαδικασία να αγοράζουν τροχούς αγώνα, τροχούς οι οποίοι θα τους έδιναν σημαντικό αγωνιστικό πλεονέκτημα στους αγώνες «ενάντια στον χρόνο». Τα περιοδικά είχαν αναλύσεις στις οποίες εξηγούσαν το πόσο μεγάλο πλεονέκτημα έδινε ο κλειστός τροχός σε έναν αγώνα ατομικής χρονομέτρησης όταν κινούμαστε με 40 χλμ/ ώρα σε σχέση με ένα συμβατικό τροχό με ακτίνες κ.λπ.
Οι δοκιμασίες δεν άφηναν κανένα περιθώριο αμφισβήτησης. Οποιος χρησιμοποιούσε αυτούς τους τροχούς θα είχε πολύ σημαντικό πλεονέκτημα που σε ένα χρονόμετρο 40 χλμ (και με ταχύτητες 40χλμ/ ώρα) μπορεί και να ξεπερνούσε τα 2 λεπτά.
Ενώ το ανθρακόνημα γινόταν το μέσο για την δημιουργία πολύ ιδιαίτερων ποδηλάτων, τα οποία έγιναν τα ποδήλατα μέσω των οποίων οι Boardman, Obree κ.λπ. έριχαν το ένα μετά το άλλο ρεκόρ της ώρας ήρθε η διεθνής ομοσπονδία ποδηλασίας και έβαλε κάποια αυστηρά όρια τόσο για τους αγώνες δρόμου/ αντοχής όσο και για τους αγώνες ατομικής χρονομέτρησης αναφορικά με το σχήμα του ποδηλάτου καθώς και το τι είδους ρόδες επιτρέπονται.
Ετσι στους αγώνες αντοχής τέθηκαν όρια σχετικά με το τι είδους τροχών μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Αυτά τα όρια και προδιαγραφές ουσιαστικά οδήγησαν στην δημιουργία μίας καινούργιας κατηγορίας τροχών, τους τροχούς με φαρδύ στεφάνι (deep rim wheels). Αυτές οι ρόδες είχαν την μεγαλύτερη ζήτηση, έγιναν πλέον και οι πιο δημοφιλείς και φυσικά τις παρήγαγαν σε μεγαλύτερη ποσότητα.
Τί ρόδες να επιλέξω
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο καλύτερος συνδυασμός για ατομική χρονομέτρηση σε μία επίπεδη διαδρομή είναι 3-4 τετράκτινος τροχός εμπρός και κλειστός πίσω. Ομως τα πράγματα αλλάζουν όταν το έδαφος γίνει πιο ανηφορικό οπότε και το επιπρόσθετο βάρος μας κοστίζει περισσότερο σε χρόνο από το αεροδυναμικό «κλέψιμο».
Για ένα αθλητή με περιορισμένο budget που δεν μπορεί να έχει τροχούς για κάθε περίσταση οι τροχοί με φαρδύ στεφάνι είναι η καλύτερη λύση.
Για τους παραπάνω λόγους εμείς προτείνουμε τροχούς με φαρδύ στεφάνι 4-6 εκατοστών. Παραπάνω από αυτό, δηλαδή πιο υψηλό προφίλ, σημαίνει ότι θα έχουμε περιοριστικούς παράγοντες τόσο σε περιπτώσεις δυνατού αέρα όσο και σε ανηφορικές διαδρομές.
Τί μάρκα να διαλέξω ;
Ενα από τα βασικά ερωτήματα που έχει ένας ποδηλάτης ή τριαθλητής είναι τι μάρκα να επιλέξει. Πριν απαντήσει όμως αυτό πρέπει να αναρωτηθεί τελικά τι μετράει σε μία ρόδα. Δεν αγοράζει ένα “καπάκι” ανθρακονήματος αλλά έναν ολόκληρο τροχό με ότι αυτό συνεπάγεται και δεν επιθυμεί μόνο να έχει καλή αεροδυναμική αλλά μία σειρά παραγόντων.
Είναι σίγουρο ότι οι παρακάτω παράγοντες είναι πολύ σημαντικοί :
- Η αεροδυναμική του τροχού.
- To βάρος του τροχού. Στα επίπεδα χρονόμετρα δεν μας ενδιαφέρει το βάρος των τροχών όμως αυτό γίνεται σημαντικό όταν θέλουμε να αποκτήσουμε τροχούς που θα χρησιμοποιούμε σε όλες τις περιστάσεις.
- Το κέντρο της, δηλαδή να έχει μικρές τριβές. Θυμόμαστε σε αγώνες τριάθλου ο αθλητής να κρεμάει το ποδήλατο από την σέλα στην Τ2 και μετά από 5 λεπτά η ρόδα να συνεχίζει να γυρίζει.
- Η κάθετη ακαμψία της.
- Η πλευρική ακαμψία
- Η μικρή αντίσταση ολίσθησης, εφόσον η κακή ποιότητα της ασφάλτου δεν δημιουργεί άλλα ζητήματα.
Είναι δύσκολο να υπολογίσει κάποιος πόσο συντελεί ο καθένας από τους παραπάνω παράγοντες στο πλεονέκτημα που έχουν οι ρόδες αγώνων και το οποίο καταγράφουν οι διάφοροι ερευνητές. Η μεγαλύτερη παγίδα είναι να αγοράσουμε ένα τροχό σκεπτόμενοι μόνο την αεροδυναμική και αδιαφορώντας για το βάρος, την ποιότητα του κέντρου, την κάθετη και πλευρική ακαμψία. Δυστυχώς ότι πληρώνεις παίρνεις (μείον τα έξοδα μάρκετινγκ-= κάποιοι τροχοί είναι υπερβολικά υπερτιμολογημένοι).
Οπως αναφέραμε δεν αγοράζουμε σεμία ρόδα ένα carbon σκέπασμα αλλά πρέπει να επιζητούμε ένα τροχό με εξαιρετικά κέντρα, άκαμπτη συμπεριφορά και εξαιρετική αεροδυναμική (αεροδυναμικές ακτίνες κ.λπ.), αντοχή στον χρόνο, αντοχή στα χτυπήματα,…
Δυστυχώς είναι πολύ δύσκολο να ποσοτικοποιηθούν τα παραπάνω και να αξιολογηθούν οι τροχοί. Τα περιοδικά που θα μπορούσαν να κάνουν ποσοτικές μετρήσεις δυστυχώς δεν το κάνουν.
Επίσης είναι πολύ δύσκολο για τους αθλητές να κάνουν μετρήσεις οικονομίας, δηλαδή με συγκεκριμένα watt πόση μέση ωριαία μπορούν να παράγουν ή με ποια καρδιακή συχνότητα μπορούμε να παράγουμε συγκεκριμένη ισχύ με κάθε ζεύγος τροχών που δοκιμάζουμε.
Συμπέρασμα
- Οι καλοί τροχοί κάνουν μεγάλη διαφορά στην ατομική χρονομέτρηση.
- Οσοι δεν έχουν την ευκαιρία να αλλάζουν ανάλογα με τις περιστάσεις τροχούς πρέπει να «συμβιβαστούν» με τροχούς με προφίλ 4-6 εκ και να αγοράσουν αργότερα ένα κλειστό τροχό.
- Είναι καλό να δανειστούμε και να δοκιμάσουμε διάφορους τροχούς μέχρι να καταλήξουμε ποιους θα αγοράσουμε.
- Αγοράζουμε τροχούς από εταιρείες τα κέντρα των οποίων έχουμε δοκιμάσει και από εταιρείες οι οποίες εξιδεικεύονται στην παραγωγή τροχών.