Κείμενο : Γιάννης Ψαρέλης, Προπονητική ομάδα Smart Sport (info@triathlonworld.gr).
Εισαγωγή
Μία από τις θεωρίες που έχουμε χρησιμοποιήσει ως βασικό πυλώνα της προπονητικής μας φιλοσοφίας στο Smart Sport είναι αυτή του Έρικσον. Ο Έρικσον είναι γνωστός για τη θεωρία του για τις 10.000 ώρες, δηλαδή του αριθμού των ωρών που χρειάζεται κάποιος για να γίνει ειδικός (expert)/ σοφός σε ένα τομέα.
Όμως ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Τί σημαίνει ειδικός σ’ ένα τομέα;
Ειδικός θεωρείται εκείνος ο οποίος έχει αποκτήσει μία συγκεκριμένη δεξιότητα ή γνώση σε κάποιο τομέα ως συνέχεια μια επαγγελματικής εκπαίδευσης και πρακτικής εφαρμογής/ εμπειρίας.
Ο όρος ειδικός (expert) χρησιμοποιείται για να περιγράψει έμπειρους επαγγελματίες όπως ιατρούς, λογιστές, δασκάλους, καθηγητές, επιστήμονες αλλά έχει επεκταθεί ως όρος και πλέον περιλαμβάνει ζωγράφους, ηθοποιούς, λογοτέχνες, δημοσιογράφους, σκηνοθέτες, αθλητές, προπονητές και πολλούς άλλους ανθρώπους από ένα μεγάλο εύρος δραστηριοτήτων.
Ο κανόνας των 10.000 ωρών
Σε αντίθεση με ότι πιστεύει ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού, ότι δηλαδή το ταλέντο είναι αποκλειστικός παράγοντας που καθορίζει
την εξέλιξη ενός ανθρώπου σε ένα τομέα ο Έρικσον ήρθε με τη θεωρία του να ανατρέψει τα πάντα.
Έχοντας κάνει μελέτες σε κορυφαίους μουσικούς, σκακιστές, καλλιτέχνες, αθλητές κ.λπ. κατέληξε ότι απαιτούνται τουλάχιστον 10.000 ώρες εξάσκησης σε ένα τομέα, για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 10 ετών, ώστε να γίνει ειδικός/κορυφαίος σε αυτόν.
Τα φράγματα των 10.000 – 8.000 & 4.000 ωρών
Το βασικό πείραμα ήταν να κάνει μία κατάταξη σε μουσικούς σε τρία επίπεδα : Εξαιρετικούς, καλούς και μέτριους και είδε ότι υπάρχει στατιστικά σημαντική σχέση στις ώρες που είχαν δαπανήσει στην ένασχόλησή τους με τη μουσική τους εξέλιξη. Έτσι τα όρια των 10.000 – 8.000 και 4.000 ωρών ήταν τα όρια για να γίνει κάποιος εξαιρετικός, καλός ή μέτριος.
Πώς εξηγεί η θεωρία την εξέλιξη που έχουν τα παιδιά θαύματα;
Αναφορικά με τα παιδιά θαύματα, η εξήγηση είναι ότι έχουν κάνει την σχετική δουλειά – τις ώρες “πτήσης” στον τομέα τους- σε πολύ μικρή ηλικία.
Expert Performance in Sports
(Σημείωση : Ο παραπάνω τίτλος είναι το βιβλίο του Ερικσον για την εφαρμογή της θεωρίας του στον αθλητισμό.)
Τί κρατάμε μεταξύ άλλων από τη θεωρία και το έργο του Έρικσον για να το χρησιμοποιήσουμε στο προπονητικό μας έργο.
1. Μακροπρόθεσμος Σχεδιασμός. Ο προγραμματισμός της προπόνησης πρέπει να γίνεται σε βάθος χρόνου και όχι με στόχο την επίτευξη μερικών βραχυπρόθεσμων αποτελεσμάτων.
2. “Σκόπιμη” Εξάσκηση. Όπως τονίζει δεν απαιτείται απλά εξάσκηση αλλά χρειάζεται «σκόπιμη» εξάσκηση δηλαδή όχι απλά η προσπάθεια να επαναλάβουμε όσα ξέρουμε αλλά η προσπάθεια να ξεπεράσουμε τον εαυτό μος. Ο Έρικσον απορρίπτει την έννοια του έμφυτου ταλέντου και δίνει βάρος στη σκληρή αυτοκριτική και την ατελείωτη εξάσκηση.
3. Στόχος να γίνει ειδικός ο αθλητής στο άθλημα της επιλογής του και όχι απλά ένας αθλητής που εκτελεί ένα πρόγραμμα.
4. Ο ρόλος του προπονητή είναι να επιταχύνει τη διαδικασία προς την υψηλή απόδοση και γνώση, με σημαντικά σχόλια – ανάδραση- που αρκετές φορές είναι σκληρά για τον εκπαιδευόμενο.
Για περισσότερες πληροφορίες για το πώς μπορείτε να συνεργαστείτε με το smart sport επικοικωνείστε στο : info@triathlonworld.gr
