Κείμενο : Δήμητρα Ιορδανίδου – Δημήτρης Κασίμης. Το τρέξιμο για όλους εμάς τους δρομείς σημαίνει πολλά. Το συνδυάζουμε ως ένα από τα πιο ευχάριστα κομμάτια της ημέρας που μπορούμε να αφιερώσουμε αποκλειστικά στον εαυτό μας για να εκτονωθούμε, να μείνουμε μόνοι και να διαλογιστούμε ή να συναντηθούμε με άλλους αθλούμενους και να ξεφύγουμε από την καθημερινότητά μας. Το τρέξιμο γίνεται αγαπημένη συνήθεια, γίνεται αγχολυτικό στην καθημερινότητά μας, γίνεται εθισμός.
Πολλές φορές όμως ο μεγάλος αυτός.. «έρωτας» μπορεί να οδηγήσει στην καταπόνηση, την υπερκόπωση και να φέρει την κούραση, την εξάντληση του ανοσοποιητικού και πιθανόν τον τραυματισμό. Για τα αρνητικά τότε όλοι αναρωτιόμαστε…. Τι με οδήγησε στο λάθος; Πρέπει να αλλάξω κάτι; Πότε θα μπορέσω να επιστρέψω στις προπόνησεις; Ποιος είναι ο σωστός τρόπος αποκατάστασης; Τι πρέπει να κάνω και να μη κάνω ώστε τα συμπτώματα να περάσουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα και να μη γίνει σύνδρομο που δεν μπορεί να σταματήσει; Θα γίνω όπως ήμουν πριν;
Παρακάτω θα σας διηγηθούμε μια ιστορία που μπορεί να είναι αληθινή, μπορεί να έχει συμβεί, ή να συμβεί στον καθένα μας που ασχολείται με τον αθλητισμό και το τρέξιμο. Θα προσπαθήσουμε να σχολιάζουμε συγχρόνως και να δίνουμε συμβουλές αποκατάστασης, προπόνησης, διατροφής, ψυχολογίας. Διαβάστε την, συμβουλευτείτε και παραδειγματιστείτε.
Πρόκειται για μια ερασιτέχνη αθλήτρια με ερεθίσματα από μικρή ηλικία στον αθλητισμό. Από τα πέντε ξεκίνησε σε τμήμα ενόργανης γυμναστικής. Ακολούθησαν μαθήματα μπαλέτου και έπειτα σε αγώνες ταλέντων ξεκίνησε η πρώτη επαφή με το τρέξιμο και τον στίβο. Από το σανίδι με πιρουέτες, ζετέ και πλιέ στο ταρτάν με 200άρια, αμέτρητους γύρους με κρύο και βροχή. Όντας από μικρή ανήσυχο πνεύμα ποτέ δεν παραλείπει το γυμναστήριο. Αερόμπικ και βάρη τρεις φορές την εβδομάδα συστηματικά. Φοιτητικά χρόνια και δεν υπήρχε μέρα που να μην είχε ασχοληθεί είτε με τρέξιμο, είτε κολύμπι, είτε βάρη. Πορείες σε βουνά και καταρρίχηση φαραγγιών ,μέσα σε χαράδρες και γκέμια χωρίς την παραμικρή ενόχληση στο σώμα. Ποδηλατεί 3ωρα τις Κυριακές αποκτά τέτοια φυσική κατάσταση που αισθάνεται ότι μπορεί να κυριεύσει τα πάντα. Κάπου στα 27 προπονημένη καλά παίρνει μέρος σε 10άρι στον Αλεξάνδρειο και τερματίζει πρώτη. Εκείνο τον καιρό πολλοί που την έβλεπαν να τρέχει την θαύμαζαν. Ο ρυθμός πάντα ίδιος, γρήγορος και πάντα στα όρια της. Η επίδοση της εντυπωσιακή. Ήταν το έναυσμα. Τότε με περισσότερη εμπιστοσύνη στον εαυτό της και αφού είδε ότι μπορεί να επιτύχει νίκη ξεκινά να πιέζει ακόμα περισσότερο το σώμα της κάνοντας ακόμα περισσότερες δραστηριότητες, ακόμα πολύ περισσότερο τρέξιμο και ακόμα πιο γρήγορο, πάλι χωρίς καμία ενόχληση.
Πριν ένα χρόνο λόγω μιας μικρής επέμβασης στο πέλμα αναγκάζεται να σταματήσει για 2 μήνες το τρέξιμο. Η επιστροφή τότε έγινε βίαια. Πίστευε ότι ήταν όπως πριν και ξεκίνησε από την πρώτη μέρα που κατέβηκε στο γήπεδο να τρέξει τους .. 30 γύρους που είχε συνηθίσει στους γνωστούς γρήγορους ρυθμούς. Το σώμα τώρα παραπονιόταν. Πρήξιμο και δυσκολία στην βάδιση. Τραβούσαν οι μύες, αστάθεια στην ορθοστασία και δυσκολία στα βαθιά λυγίσματα. Κάτι πήγαινε λάθος, το ήξερε αλλά η ίδια επέμενε να προσπαθεί για 3 μήνες με την παλιά κλασσική προπόνηση που ήξερε και νόμιζε ότι θα την ευχαριστούσε. Τότε ήταν που το σώμα ξέσπασε και ήρθε ο μεγαλύτερος τραυματισμός. Φλεγμονή στο πέλμα και σύνδρομο λαγονοκνημιαίας ταινίας λόγω αλλαγής της βάδισης. Σε αυτό το επίπεδο δεν μπορούσε για 4 μήνες ούτε καν να περπατήσει χωρίς πόνο. «Η φλεγμονή εκεί και εγώ δεν μπορούσα να κάνω βήμα» όπως αυτοσαρκάζεται. Αυτή την φορά έπρεπε να λειτουργήσει πιο έξυπνα.
Στον μεγαλύτερο αυτό τραυματισμό και έχοντας συνειδητοποιήσει κάποια πράγματα πλέον έψαχνε βοήθεια για να ακολουθήσει σωστή τακτική και στρατηγική για να επιστρέψει πίσω. Το πιο δύσκολο κομμάτι στην προσπάθεια της αυτή ήταν να πειστεί να ηρεμήσει, να μηδενίσει την μνήμη από άποψη χιλιομέτρων και να ξεκινήσει από απλά και βασικά πράγματα. Κάτι τέτοιο για κάποιον που έχει συνηθίσει να λειτουργεί με το σώμα του φαντάζει αδύνατο. Παρόλα αυτά δεν μπορεί να γίνει αλλιώς..
Η παθητική ξεκούραση τον πρώτο καιρό που ο πόνος ήταν οξύς ήταν απαραίτητη. Παρόλα αυτά υγιή μέλη του σώματος δεν έπαψε να τα γυμνάζει με βάρη και όργανα γυμναστικής, κάτι που την βοήθησε να κρατηθεί σωστά μυϊκά στο υπόλοιπο σώμα ώστε όταν επιστρέψει στην κανονική προπόνηση να μη της βγουν άλλα προβλήματα αλλά και να γεμίζει όσο γινόταν από ψυχολογική άποψη. «Ακόμα και η γυμναστική με βάρη στο γυμναστήριο μπορεί να μας γεμίσει ψυχολογικά έστω και αν δεν είναι το αγαπημένο μας τρέξιμο. Στο πίσω μέρος του μυαλού όταν τραυματιζόμαστε είναι ότι οι θυσίες και οι κόποι που κάνουμε, στο μέλλον θα μας ανταμείψουν.»
Στη συνέχεια και έχοντας συζητήσει με γιατρό αρχίζει να δουλεύει την αδυναμία της. Έπρεπε να δουλέψει σωστά πάλι το πέλμα της, να ηρεμήσει η φλεγμονή στην καμάρα, να αποκτήσει σταθερότητα και ισορροπία και να επανέλθει το γόνατο στην φυσιολογική του κίνηση για να μην πονάει. Συγκεκριμένες ασκήσεις για ενδυνάμωση του πέλματος και ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας ήταν το πρώτο επίπεδο. Σε συνδυασμό έγιναν και ειδικοί πάτοι (που εμπόδιζαν τον πρηνισμό) για να προστατέψουν σε αυτή την πρώιμη ακόμη φάση το γόνατο από τον οξύ πόνο. Για να μπορέσει να διατηρήσει φυσική κατάσταση και ψυχολογία άλλαξε τις συνήθειες και έβαλε στην προπόνησή της ότι εναλλακτικό μπορούσε να κάνει και δεν έφερνε πόνο. Κολύμπι 3-4 φορές την εβδομάδα, γυμναστήριο για ενδυνάμωση κορμού αλλά και εκτέλεση ισομετρικών κυρίως ασκήσεων με λάστιχα για τα πόδια, ακόμη και τραμπολίνο όπου είχε την δυνατότητα και να δουλεύει αερόβια αλλά και να γυμνάζει το πέλμα και τους μύες των ποδιών. Μετά την προπόνηση (ενώ στο παρελθόν το θεωρούσε εντελώς περιττό κομμάτι) ακολουθούσε απαραίτητα κομμάτι διατάσεων που με προπονητή και γιατρό της είχαν προτείνει για τον τραυματισμό της λαγονοκνημιαίας αλλά και την πελματιαία απονεύρωση. Εναλλαγές πάγου και ζεστού ήταν από τις μεγαλύτερες ανακουφίσεις μετά την προπόνηση που για πολύ καιρό ακόμη και σήμερα μετά τον τραυματισμό συνεχίζει να κάνει.
Σε δεύτερο επίπεδο και μετά τις προτροπές που είχε από ανθρώπους που την ζούσαν και γνώριζαν το πρόβλημα, πολύ σημαντική βοήθεια προσέφεραν και επισκέψεις για φυσιοθεραπεία- μασάζ σε όλο το σώμα και κυρίως στο τραυματισμένο πόδι, που λόγω του τραυματισμού και της δυσλειτουργίας είχαν μπλοκάρει μυς και νεύρα που έκαναν την κατάσταση ακόμη πιο δύσκολη. Η ιδέα ήταν να στρώσει το πόδι τόσο από άποψη μυϊκής ενδυνάμωσης αλλά και σωστής λειτουργίας στο σύνολό του.
Τώρα πια έπρεπε να ξεκινήσει βάδιση. Διάδρομος ήταν η πρώτη επαφή. Μονότονο και «ψεύτικο» περπάτημα θα το πουν πολλοί αλλά ήταν το μόνο σημείο που μπορούσε να ξεκινήσει για να αποφύγει ανωμαλίες και αντίξοες καιρικές συνθήκες καθώς ο τραυματισμός την βρήκε χειμώνα και με το κρύο ήταν δύσκολο να περπατήσει έξω όπου οι μύες «σφίγγουν» πιο εύκολα και ο πόνος κάνει την εμφάνισή του πιο γρήγορα. Όταν απέκτησε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη ξεκίνησε και το περπάτημα έξω, στο γήπεδο ή και το καλύτερο στην αμμουδιά όποτε δινόταν η ευκαιρία. Σιγά σιγά άρχισε τις αλτικές ασκήσεις, ασκήσεις ισορροπίας, πλάγιες φορές, στροφές, για να δώσει ερεθίσματα στους μύες. Άρχισαν όντως να δουλεύουν. Απέκτησε ιδιοδεκτικότητα και νευρομυική συναρμογή που της έλειπε. Κάποιες στιγμές και μέσα στον ενθουσιασμό ή λόγω πείσματος προσπάθησε να τρέξει. Δυσκολία, απογοήτευση και κλάμα. Το πόδι ακόμη δεν είναι έτοιμο να τρέξει.
Η καθημερινότητα της αυτόν τον καιρό
Το πρώτο ξύπνημα είναι πάντα ενδεικτικό για αυτήν και μετρά όταν έχει όρεξη παλμούς ηρεμίας. «Οι παλμοί ηρεμίας το πρωί είναι η καλύτερη ένδειξη για να δούμε πως το σώμα μας αποκομίζει τα ερεθίσματα που του δίνουμε, ερεθίσματα δουλειάς ερεθίσματα προπόνησης. Μεγάλη απόκλιση των παλμών το πρωί για μεγάλο διάστημα υποδηλώνει κούραση και στην συνέχεια υπερκόπωση». Η πρώτη της επαφή με το έδαφος είναι ξυπόλυτη. Η ισορροπία έχει βελτιωθεί σε σχέση με το παρελθόν που θυμάται αντίστοιχα πρωινά ξυπνήματα, σημάδι θετικό πλέον.
Τώρα ακόμη και στην διατροφή της έχει φροντίσει να κάνει αλλαγές για να βοηθήσει τον τραυματισμό όσο γίνεται αλλά και να αποφύγει με την πρόσληψη σωστής ποιότητας και ποσότητας τροφής περιττά κιλά που και στο παρόν θα την απογοητεύσουν ψυχολογικά αλλά και στο μέλλον θα της δημιουργήσουν πρόβλημα επανένταξης στην κανονική προπόνηση. Ένα καλό πρωινό είναι ότι καλύτερο για όλη την διάρκεια της μέρας. Επίσης τα μικρά γεύματα βοηθούν τον οργανισμό της ώστε να είναι συνεχώς σε αναβολική διαδικασία με συνέπεια περισσότερη όρεξη για δουλειά, διάθεση και περισσότερες δυνάμεις για προπόνηση , υγεία και αποκατάσταση. Προτιμά τροφές με υδατάνθρακες, φρούτα, πρωτεΐνες που τις έλεγαν ότι πρέπει να τρώει αλλά στο παρελθόν δεν το πίστευε, γαλακτοκομικά, αρκετό νερό και τροφές πλούσιες σε ιχνοστοιχεία και βιταμίνες που νόμιζε μέχρι τώρα ότι ..είναι απλά στοιχεία που αναγράφονται στα ιζοτονικά ποτά..
Ακολουθεί η καθημερινότητα. Οδήγηση. Εκεί το δοκιμάζει. «Είναι καλό αν η θέση σας ρυθμίζεται καθ’ ύψος να την κατεβάσετε λίγο προς τα κάτω…ώστε λιγότερα φορτία να πέφτουν στα γόνατα και η δύναμη του πατήματος στον συμπλέκτη να βγαίνει από τον γλουτό».
Φτάνει στη δουλειά, εκεί στην αρχή δεν πονά αλλά τα αλλεπάλληλα σήκω κάτσε και οι άλλες φορές, οι πολλές ώρες στην καθιστική θέση μέχρι το τέλος της μέρας κουράζουν το σώμα και της ταλαιπωρούν τα μέλη. «Η μόνη στάση που με βολεύει είναι όταν κάθομαι με ευθεία τα πόδια». Προσπαθήστε ακόμα και σε καθιστή θέση να διατείνετε τα πόδια σας, εφαρμόστε κάτω από το γραφείο σταντ οπού τα δάχτυλα των ποδιών να είναι σε ψηλότερη θέση από την φτέρνα. Για σας που δεν κάθεστε προσπαθήστε όσο μπορείτε να αποφύγετε την ορθοστασία. Η βάδιση είναι η αντλία της καρδιάς…ξεπρήζονται τα πόδια».
Επιστροφή στο σπίτι. Βάζει τα βολικότερα παπούτσια με τους ανατομικούς πάτους, αλλά αισθάνεται τα πόδια ταλαιπωρημένα από την εργασία. Αισθάνεται τους πάτους να πιέζουν τις καμάρες, ένδειξη κούρασης. Ελαφρύ μασάζ στα πέλματα για να συνέλθουν. Αν περπατήσει ξεκινά με 10 λεπτά γρήγορο περπάτημα ότι καλύτερο για την αρχή της προπόνησης. «Την προπόνηση πρέπει πάντα να την χωρίζουμε σε ζέσταμα, κυρίως μέρος -σετ, χαλάρωμα. Από τα αργά στα γρήγορα και το αντίθετο και από τα εύκολα στα δύσκολα». Αν πάει γυμναστήριο για βάρη πλέον έχει αρχίσει να βάζει πλειομετρικές ασκήσεις για τα πόδια και να δίνει καινούργια ερεθίσματα κάθε φορά. Στο τέλος της προπόνησης είναι πολύ καλά και ισορροπεί στα πόδια της. Τα γόνατα δεν πονούν τα λυγίζει κανονικά.
Τελειώνει τα βάρη , μπάνιο, διατάσεις, πάγο στις μικρό ενοχλήσεις για 10 λεπτά.
Ελαφρύ μασάζ στο σπίτι και όλα δείχνουν σα να μην έχει τίποτα. Μέχρι το τέλος της βραδιάς έχουν στρώσει τα πόδια. «Η γυμναστική παίρνει ότι πόνο είχα μες την ημέρα». Τα βάρη και οι διατάσεις βοηθούν στην κυκλοφορία του αίματος στους μύες, αυξάνεται η διατομή των μυϊκών ινών ,νέα ιχνοστοιχεία περνούν από τις μυϊκές ίνες. Το νευρικό σύστημα βρίσκεται σε διέγερση , εκρήγνυνται ορμόνες.
Ακολουθούν το γεύμα, ώρες περισυλλογής και ώρες κοντά στη οικογένεια, πλησιάζει ο ύπνος. Αν η προπόνηση της μέρας ήταν δύσκολη προτιμά για βραδινό γεύμα λίγους αμυλούχους υδατάνθρακες και πρωτεΐνες . Αποφεύγει τα αλμύρα. Το αλάτι διεγείρει το νευρικό σύστημα με συνέπεια τον κακό ύπνο. Κοιμάται σε θερμοκρασίες δωματίου γύρω στους 18 -20 βαθμούς με κουβέρτα ,ο ύπνος σ’ αυτές τις θερμοκρασίες είναι ο πιο αποδοτικός. Προσπαθεί να κοιμάται μέχρι πριν τις 12 οπού η έκκριση αυξητικής ορμόνης είναι η μεγαλύτερη και έτσι ύπνος είναι αποδοτικότερος και η ίδια πιο ξεκούραστη την επόμενη μέρα.
Όσο για την ψυχολογία της όταν προπονείται «Προσπαθώ να σκέφτομαι άλλα πράγματα όταν περπατάω, κάνω ασκήσεις , κολυμπώ ή προσπαθώ να τρέξω αλλά δεν είναι εύκολο. Το μυαλό με επηρεάζει πολύ πλέον λόγω του ιστορικού με τον τραυματισμό» λέει. «Φοβάμαι ότι θα μου ξαναβγεί. Είναι το πιο δύσκολο κομμάτι. Κάτι που στο παρελθόν με ευχαριστούσε τόσο πολύ τώρα να γίνεται τόσο επιφυλακτικά. Παρόλα αυτά θέλω να βρίσκω τα καινούργια όρια και να προσπαθώ για λίγο παραπάνω μέρα με τη μέρα. Πλέον αισιοδοξώ ότι όλα αυτά δεν έγιναν τυχαία και στο μέλλον θα ξανακάνω τις παλιές μου δραστηριότητες και κάποτε το αγαπημένο μου τρέξιμο πάλι».
Η ηρωίδα μας αυτόν τον καιρό άρχισε να περπατάει σταδιακά σε μονοπάτια βουνού.
Έχει κλάψει, έχει απογοητευτεί και πολλές φορές πέρασε απ’ το μυαλό της να παρατήσει την προσπάθεια. Παρόλα τα προβλήματα όμως όσο και αν πονάει στην ψυχή συνεχίζει να επιμένει. Η αγάπη της για δραστηριότητα , για την ζωή, για να ζει εμπειρίες μέσα από το σώμα της σε συνδυασμό με το πείσμα της που είναι τόσο μεγάλο όσο και τα όρια αντοχής της στον πόνο, την κάνουν ξεχωριστή. Πολλές φορές ίσως να παρεκτρέπεται όπως όλοι οι αθλητές που αναζητούν το τέλειο και ξαναπηγαίνει πάλι λίγο προς τα πίσω. Παρόλα αυτά έτσι κάνει και αυτή τον δικό της αγώνα
Από την μικρή ιστορία μας είναι καλό να παραδειγματιστούμε και να κρατήσουμε τα θετικά.. Αποτελεί παράδειγμα για όλους το πείσμα της κοπέλας για προπόνηση, για ζωή. Για σας που το διαβάσατε και βάλατε στην θέση της τον εαυτό σας , η συμβουλή μας είναι να αντιμετωπίζετε τα προβλήματα με ηρεμία σε ότι και αν σας συμβαίνει. Συνεργαστείτε με το σώμα σας, αγαπήστε το για να αντιμετωπίσετε τον τραυματισμό ή την κούραση ή μια κακοτυχιά ζωής. Ο ανταγωνισμός σας πάει πίσω. Να θυμάστε ότι όλα περνάνε. Απλά μέσα από τις δύσκολες στιγμές βγαίνουν και οι εμπειρίες ζωής.
Ελληνικα
