Συντάκτης : Γιάννης Ψαρέλης
Το 1994 η Παγκόσμια Ομοσπονδία Τριάθλου (ITU) αποφάσισε να εισάγει το drafting στους αγώνες κλασσικής απόστασης (1500 μέτρα κολύμβηση – 40χλμ. Ποδηλασία –10 χλμ. Τρέξιμο). Αυτό σήμαινε αυτόματα ότι η κολύμβηση αποκτούσε μεγαλύτερη βαρύτητα από ότι πριν. Οι αθλητές που δεν ήταν δυνατοί στην κολύμβηση ήταν καταδικασμένοι να βγαίνουν από το νερό με αδύναμους αθλητές και συνεπώς να μην έχουν βοήθεια κατά την διάρκεια της ποδηλασίας. Ετσι είναι υποχρεωμένοι να καταναλώσουν μεγάλο μέρος της ενεργειάς τους ώστε να μειώσουν την απόσταση από τους προπορευόμενους. Αυτό συνεπάγεται ότι ξεκινούν το τελευταίο αγώνισμα του τριάθλου με εξαντλημένα ενεργειακά απόθέματα.
Οι Εθνικές Ομοσπονδίες προσλαμβάνουν εξειδικευμένους προπονητές κολύμβησης, που συνεργάζονται με τον Ομοσπονδιακό προπονητή τριάθλου, ώστε να μπορέσουν οι αθλητές των εθνικών τους ομάδων να φτάσουν σε επίπεδο εξειδικευμένων αθλητών κολύμβησης. Αυτοί οι προπονητές έχουν το χαρακτηριστικό ότι γνωρίζουν πολύ καλά την τεχνική της κολύμβησης. Ακόμα και υψηλού επιπέδου κολυμβητές, που ξεκινούν την ποδηλασία και το τρέξιμο τείνουν να χαλάνε την τεχνική τους.
Για να μπορέσει ένας τριαθλητής να είναι ανταγωνιστικός σε ένα αγώνα Παγκοσμίου κυπέλλου πρέπει να μπορεί να κολυμπάει τα 1500 μέτρα κάτω από 18 λεπτά (πισίνα 50 μέτρων). Υπάρχουν τριαθλητές που οι χρόνοι τους πλησιάζουν το πανελλήνιο ρεκόρ στα 1500 μέτρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Γάλλος Benjamin Sanson o οποίος έχει σημειώσει 15:05 (πισίνα 25μέτρων).
Τεχνική
Από τα τρία αγωνίσματα του Τριάθλου η κολύμβηση είναι το πιο τεχνικό. Για να γίνει αυτό κατανοητό ας δώσουμε μερικά παραδείγματα. Εχουμε δώσει σανίδα σε αρχάριο αθλητή για να κάνει πόδια και παρότι χτυπούσε πολύ δυνατά τα πόδια του ήταν συνεχώς στο ίδιο σημείο. Ενα άλλο παράδειγμα που φανερώνει το πόσο σημαντική είναι η τεχνική στην κολύμβηση είναι αυτό που συνέβει με κάποιο αθλητή που προσπάθησε να κάνει πεταλούδα και αντί να προωθηθεί προς τα μπροστά, πήγαινε προς τα πίσω.
Για να μπορέσει ο κολυμβητής να βελτιώσει τους χρόνους του πρέπει :
• να κατανοήσει κάποια πράγματα σχετικά με την υδροδυναμική του σώματός του μέσα στο νερό,
• να γνωρίζει πως πρέπει να χρησιμοποιήσει την ενεργειά του ώστε να προωθηθεί μπροστά.
Συνηθίζουμε να λέμε ότι στην κολυμβητική απόδοση μεγαλύτερη σημασία έχει η θέση του σώματος μέσα στο νερό (70%) και λιγότερο η αποτελεσματικότητα των «χεριών» του.
Είναι φανερό ότι ένας αθλητής μπορεί να βελτιωθεί πολύ εύκολα αν καταφέρει να βελτιώσει την υδροδυναμική του. Αυτό είναι πιο εύκολο από τα σπαταλήσει χρόνο και ενέργεια προπονούμενος σκληρά με λάθος τεχνική. Εάν μάθει να κολυμπάει με λάθος τεχνική μετά θα είναι πολύ δύσκολο να μπορέσει να διορθώσει τα λάθη του και να μάθει να κολυμπάει με την σωστή τεχνική.
Κρίνουμε απαραίτητο να παρουσιάσουμε κάποια χρήσιμες θεωρητικές πληροφορίες. Ταυτόχρονα πρέπει να τονίσουμε ότι η κατανόηση κάποιων θεωρητικών αρχών δεν αρκεί ώστε να μπορέσει κάποιος να κολυμπήσει γρήγορα. Χρειάζεται ο αθλητής να μπεί στο νερό και συνειδητά να μπορέσει να εφαρμόσει αυτά που έχει μάθει. Για να αφομοιωθεί κάθε τί από αυτά που μαθαίνουμε θα χρειαστεί να εκτελέσουμε αρκετές “χιλιάδες” φορές.
Είναι χρήσιμο να μπορέσουμε να έχουμε έναν έμπειρο προπονητή κολύμβησης ο οποίος θα μας παρακολουθεί και θα μας διορθώνει. Επίσης χρήσιμο είναι να έχουμε την δυνατότητα βιντεοσκόπησης της προπόνησής μας. Πολλοί αθλητές δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι έκαναν τόσο βασικά λάθη παρά μόνο όταν είδαν τον εαυτό τους στο βίντεο.
Ενας έμπειρος προπονητής κολύμβησης μπορεί να καταλάβει τι επιπέδου κολυμβητής είστε καθώς και τι χρόνο θα κάνετε στα 1500 κολύμβησης μόλις του δώσετε το DPS ή του πείτε πόσες χεριές χρειάζεστε για το test των 400 μέτρων.
Εξοπλισμός
Ο εξοπλισμός στην κολύμβηση είναι ουσιαστικά το μαγιώ και τα γυαλάκια για να μην ερεθίζονται τα μάτια. Λόγω των κανονισμών των κολυμβητηρίων περιλαμβάνεται και το σκουφάκι, και για το τρίαθλο όταν γίνονται προπονήσεις σ’ ανοιχτό νερό λόγω του κρύου, είναι και η στολή κολύμβησης.
Πέρα όμως από τον βασικό εξοπλισμό στην κολύμβηση χρειάζονται κάποια βοηθητικά μέσα κυρίως για τη μυϊκή ενδυνάμωση και την αύξηση της αντοχής μέσα και έξω από το νερό. Τα οποία είναι:
Μέσα στο νερό
1. Σανίδα, (για ενδυνάμωση των ποδιών) την οποία κρατάμε με τα χέρια και χτυπάμε μόνο τα πόδια.
2. Βατραχοπέδιλα τα οποία επίσης βοηθούν στην ενδυνάμωση των ποδιών. Περισσότερο βοηθούν όμως τους τριαθλητές που δεν έχουν κολυμβητικό υπόβαθρο, γιατί συνήθως τα πόδια βυθίζονται περισσότερο από το κανονικό. Τα βατραχοπέδιλα βοηθούν να κρατήσει ο κολυμβητής ευκολότερα την σωστή θέση του σώματος, αλλά και για την απόκτηση ευλυγισίας στην ποδοκνημική άρθρωση, η οποία βοηθά στην καλύτερη απόδοση της ποδιάς.
3. Το βαρελάκι (pull buoys) βοηθάει ώστε να μένει το σώμα πιο ψηλά από τη συνηθισμένη θέση μέσα στο νερό. Επειδή στην κολύμβηση τα πόδια παίζουν πολύ μικρό ρόλο στην προώθηση και επειδή συχνά τα πόδια των τριαθλητών είναι κουρασμένα από τις άλλες προπονήσεις (ποδηλασία, τρέξιμο), το βαρελάκι εξυπηρετεί στη μείωση της αντίστασης από το νερό, αλλάζοντας τον τρόπο πλεύσης. Τον ίδιο ρόλο παίζει και η στολή κολύμβησης που χρησιμοποιούν οι τριαθλητές στους αγώνες, δηλαδή τους παρέχει άνωση. Λόγω της αλλαγής του τρόπου πλεύσης, συνήθως μία ή περισσότερες προπονήσεις στην πισίνα τις μέρες πριν από έναν αγώνα στον οποίο θα φορέσουμε τη στολή κολύμβησης, καλό είναι να γίνονται με βαρελάκι. Το πόσες θα είναι αυτές οι προπονήσεις εξαρτάται από το πόσες φορές στο παρελθόν έχει κολυμπήσει ο αθλητής με στολή.
4. Το δέσιμο αστραγάλων που συνήθως επιτυγχάνεται με κάποιο λάστιχο, εφαρμόζεται όταν θέλουμε να πετύχουμε το αντίθετο αποτέλεσμα από το βαρελάκι, δηλαδή να βυθιστούν τα πόδια μέσα στο νερό και να μεγαλώσει η αντίσταση, δυναμώνοντας έτσι τα χέρια.
5. Τον ίδιο στόχο έχουν και τα μαγιώ με αντιστάσεις (τσέπες), καθώς και οι λεγόμενες ‘’λεκάνες’’.
6. Τέλος τα χεράκια, όταν χρησιμοποιούνται σωστά, μπορούν να βελτιώσουν την ειδική κολυμβητική δύναμη και τη μηχανική της χεριάς. Ετσι αν ένας αθλητής υστερεί σε δύναμη σε κάποια φάση της χεριάς, τα χεράκια μπορούν να ενταχθούν στο προπονητικό πρόγραμμα για να διορθώσουν αυτό το μειονέκτημα, αφού αυξάνουν το φορτίο και δυναμώνουν το πάνω μέρος του σώματος.
